เทศกาลไหว้บ๊ะจ่างเวียนมาบรรจบอีกครั้ง ในปี 2567 นี้ ไหว้บ๊ะจ่างวันไหน ไหว้อย่างไร และชาวจีนมีความเชื่อในวันไหว้บ๊ะจ่างนี้อย่างไร ธรรมเนียมจีนเขาทำอะไรในวันนี้กันบ้าง MTHAI มีคำตอบค่ะ
ไหว้บ๊ะจ่างวันไหน
วันไหว้บ๊ะจ่างจะตรงกับวันที่ 5 เดือน 5 ตามปฏิทินจีน เพื่อเป็นการรำลึกถึงความกล้าหาญของชวีหยวน ขุนนางผู้ซื่อสัตย์อันเป็นที่รักใคร่ของประชาชน ซึ่งในแต่ละปีจะไม่ซ้ำวันกับปฏิทินไทย โดยในปี 2567 นี้ตรงกับวันที่ 10 มิถุนายน 2567 ประเพณีการไหว้บ๊ะจ่างนั้น เพื่อเป็นการขอพรสุขภาพ ให้มีกำลังกาย กำลังใจที่แข็งแรง หรืออาจขอพรอื่นๆ เพิ่มเติมได้ตามความต้องการ
เตรียมของไหว้ตั้งโต๊ะ
- บ๊ะจ่าง (แนะนำให้ไหว้บ๊ะจ่างเป็นเลขคู่ เช่น 2 ลูก, 4 ลูก, 6 ลูก หรือ 8 ลูก แต่ถ้าไหว้ขอพรเรื่องใหญ่ ๆ ควรไหว้ด้วย บ๊ะจ่าง 8 ลูก เพราะ คนจีนมีความเชื่อว่า เลข 8 คือความอุดมสมบูรณ์ ความสำเร็จ แกะบ๊ะจ่างออกให้เห็นเนื้อข้างในสัก 1 อัน)
- ผลไม้มงคล 5 อย่าง ได้แก่ ส้ม, แอปเปิ้ลแดง, สาลี่, แก้วมังกร และกล้วยหอม
- น้ำชา 5 ถ้วย
- เทียนแดง 1 คู่
- ธูปใหญ่ 3 ดอก หรือ 5 ดอก (ธูป 3 ดอก หมายถึง พระรัตนตรัย ส่วน 5 ดอก หมายถึง พระรัตนตรัยหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ บุพการี และครูบาอาจารย์ เข้าหลักชาติทั้ง 5 คือ ดิน น้ำ ทอง ไม้ ไฟ)
ขั้นตอนการไหว้บ๊ะจ่าง
เทศกาลวันไหว้บะจ่าง คนจีนจะไหว้ในตอนเช้า โดยมีบ๊ะจ่างซึ่งจัดเป็นอาหารคาว และ กีจ่างซึ่งจัดเป็นขนมของว่าง มาวางตั้งโต๊ะไหว้ตามจุดสิ่งศักดิ์สิทธิ์ภายในบ้าน โดยไหว้ที่ตี่จู้เอี๊ยะ หรือศาลเจ้าที่และบรรพบุรุษ ทั้งนี้การไหว้นั้น ไหว้โดยไม่ต้องแกะห่อบ๊ะจ่าง หรือ ห่อกีจ่างแต่อย่างใด
ข้อควรทำและสิ่งห้ามทำในวันไหว้บ๊ะจ่างตามธรรมเนียมจีน
ชาวจีนมีความเชื่อ และขนบทำเนียมในวันไหว้บ๊ะจ่างเช่นกันไม่ต่างจากวันตรุษจีน หรือ พิธีกรรมอื่นๆ ที่มีทั้งสิ่งที่ควรทำและสิ่งที่ห้ามทำในวันนี้ อย่างที่กล่าวในข้างต้นไปแล้วว่า ประเพณีการไหว้บ๊ะจ่าง เพื่อเป็นการขอพรเรื่องสุขภาพ ดังนั้นในวันไหว้บ๊ะจ่างจึงมีข้อควรทำและสิ่งห้ามทำดังนี้
- ในวันนี้ชาวจีนนิยมซดน้ำแกงจิงจูฉ่ายเพื่อขับล้างพิษในร่างกาย
- วันนี้ร้านยาจะขายดี หรือชาวป่า ชาวเขาก็มักจะไปเก็บสมุนไพรตามป่าเขา ด้วยชาวจีนจะมีธรรมเนียมจัดหายามาเก็บเข้าบ้านในวันนี้ด้วยเชื่อว่า ยาจะเพิ่มสรรพคุณทวีคูณหากเก็บหามาในวันนี้
- ด้วยเลข 5 เป็นตัวแทนของพลังหยาง วันที่ 5 เดือน 5 จึงเป็นวันที่มีพลังหยาง 2 เท่า คนจีนโบราณจึงนิยมนำเสื้อผ้าที่ไม่สามารถซักล้าง เช่น เสื้อผ้าในชุดพิธี ตลอดจนตำรับตำราหนังสือต่างๆ ออกมาตากแดดไล่ความชื้น ในวันนี้
- จากธรรมเนียมข้อ 3 ทำให้เกิดธรรมเนียมความเชื่อของคนไทยเชื้อสายจีนที่กระทำได้เฉพาะในวันไหว้บ๊ะจ่างนี้เท่านั้น นั่นก็คือ ผู้เฒ่าชาวจีนจะมีการเตรียมตัวสำหรับพิธีกรรมศพของตนเองล่วงหน้า โดยจะเตรียมชุดเสื้อ 7 ชั้นไว้ใส่ในยามที่ล่วงลับลงโลงไว้อยู่แล้วโดยมีการห่อกระดาษแดงไว้ด้วย ดังนั้นในช่วงเวลานี้ ก็จะนำชุดทั้ง 7 ออกมาปัดฝุ่นตากแดดไล่ความชื้น เปลี่ยนกระดาษแดงที่ห่อชุด โดยจะทำได้เพียงปีละครั้ง เฉพาะในวันนี้เท่านั้น
- หากคุณไปประเทศจีนในช่วงวันไหว้บ๊ะจ่างพอดี คุณจะได้เห็นชาวบ้านมัดกิ่งไม้ไว้ตามประตูบ้านและกระถางธูปในบ้าน เพื่อขับไล่สิ่งอัปมงคลและโรคภัยไข้เจ็บ ซึ่งบางบ้านในไทยที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียมจีนก็ทำ โดยการนำ กิ่งต้นโกฐจุฬาลัมพา (ต้นเหี่ยเช่า) มาปักไว้ที่ประตูหน้าบ้านและตามกระถางธูปของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในบ้าน เช่นกัน
- บ้านใดที่มีคนในครอบครัวเสียชีวิตยังไม่ครบ 3 ปี ห้ามทำบ๊ะจ่างและไหว้บ๊ะจ่างตลอดระยะเวลา 3 ปี ด้วยเชื่อกันว่าจะมัดดวงวิญญาณผู้เสียชีวิตไว้ไม่ให้ไปสู่สุคติภพ
- บางท้องที่ในจีน นิยมไหว้หมี่ซั่วคู่กับบ๊ะจ่าง เพื่อขอพรสุขภาพให้มีอายุยืนยาวเหมือนเส้นบะหมี่
เหล่านี้เป็นธรรมเนียมความเชื่อของชาวจีน ในวันไหว้บ๊ะจ่าง ที่เรานำมาฝากกัน ให้สามารถจัดเตรียมของไหว้กันได้ทันก่อนวันไหว้กันค่ะ เพราะร้านบ๊ะจ่างหลายร้านๆ รับทำตามออเดอร์ อาจต้องจองล่วงหน้า ไม่งั้นของหมดอดไหว้นะคะ
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
เทคนิคตั้งโต๊ะ ไหว้บ๊ะจ่าง กุศโลบายถนอมอาหารและการแสดงความกตัญญู
เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง ประเพณีและที่มาของการระลึกถึงความดี
11 วัดสายมู ขอพรสุขภาพ แจกเคล็ดลับไม่เจ็บ ไม่ไข้ต้องขอแบบนี้
