ชาวจีนแต้จิ๋ว นิยมนำหอยแครงลวกมาเซ่นไหว้บรรพบุรุษที่ฮวงซุ้ย เมื่อลาเครื่องเซ่นแล้ว ก็มักจะแกะหอยแครงกินกันให้หมดในหมู่พี่น้อง กินเสร็จก็เอาเปลือกหอยแครงโปรยลงไปที่สุสาน หากใครเป็นครอบครัวชาวไทยเชื้อสายจีนแต้จิ๋วก็อาจจะคุ้นเคยกันดีกับธรรมเนียมนี้ แต่เคยสงสัยกันไหมคะว่าทำไม ?
หอยแครง นับเป็นอาหารมงคลของชาวจีนแต้จิ๋วค่ะ โดยมีหลายชื่อเรียกแตกต่างกันไป (血蚶 อ่านว่า แฮวะห์ฮำ ) ,(銀蚶 อ่านว่า เหง่งฮำ ) , (花蚶 อ่านว่า ฮวยฮำ ) บางแห่งก็ออกเสียงว่า “นี้ฮำ” แปลว่า หอยกาบคู่ที่อาศัยอยู่ในโคลนเลน และเหตุที่หอยแครงถูกจัดเป็นอาหารมงคลของจีน นั่นก็เป็นเพราะความหมายของตัวอักษรแต่ละคำในชื่อ โดยแต่ละคำมีความหมายดังนี้ คือ
- แฮวะห์ (血) หมายถึง โลหิตหรือ เลือดสีแดง
- เหง่ง (銀) หมายถึง เงินตรา หรือ แร่เงิน หรือ สีขาวเงิน
- ฮวย (花) หมายถึง ดอกไม้ หรือ ลวดลาย
จากรูปลักษณะของหอยแครง ที่มีเลือดสีแดง เป็นสีมงคลของชาวจีน หมายถึง ความเจริญรุ่งเรืองสืบต่อไป
มีเปลือกสีขาวเงิน เป็นสัญลักษณ์แห่งเงินตรา เมื่อโปรยลงไปแล้วก็เหมือนดังเป็นการมอบเงินตราแด่บรรพบุรุษไว้ใช้ในยมโลกเพื่อให้บรรพบุรุษอวยพรให้ลูกหลานร่ำรวย และลวดลายเปลือกคล้ายกับดอกไม้ ที่เมื่อโปรยลงไปแล้วเปรียบดั่งอวยพรว่า “ขอให้เกิดความสดชื่นเบ่งบานตลอดไป” นั่นเอง
และคำว่า “ฮำ (蚶)” ที่หมายถึง หอย นี้จะไปฟ้องเสียกับคำว่า “ฮ้ำ函” ที่หมายถึง รวม (คลุมครอบ) ชาวจีนแต้จิ๋วจึงตีความหมายรวมไปถึงการมารวมกันของลูกหลานเพื่อแสดงถึงความสมัครสมานสามัคคี นั่นเอง และยังเชื่ออีกว่า หอยแครงมีกระดูก (เปลือกหอย) และเลือดเนื้อ อยู่รวมกันในตัวเอง ภาษาจีนมีคำกล่าวว่า “กุกเน็กเซียงเกี่ยง – 骨肉相見 ซึ่งหมายถึง กระดูก (บรรพชน) เนื้อ (ลูกหลานที่ยังมีชีวิต) ได้มาพบกันแล้ว เคล็ดความเชื่อนี้เอง จึงนิยมนำหอยแครงมาเซ่นไหว้บรรพบุรุษในเทศกาลเช็งเม้ง เพื่อสื่อว่า ลูกหลานยังกตัญญูและสมัครสมานสามัคคีกัน โดยมาเซ่นไหว้บรรพบุรุษกันอย่างพร้อมหน้าพร้อมตา
อีกความเชื่อหนึ่งคือ ตำนานเรื่องลูกกตัญญู 1 ใน 24 คนของจีนที่กำพร้าพ่อแม่ แต่อยากพบหน้า จึงอธิษฐานแล้วเทพมาเข้าฝันให้นำหอยแครงมาเซ่นไหว้ด้วย เพราะมีคำคล้องจองในภาษาจีนหมายถึงกระดูกกับเนื้อมาเจอกัน นั่นคือ กระดูกหมายถึงพ่อแม่ เนื้อคือลูก ขณะที่หอยมีเปลือกแข็งหุ้มเหมือนกระดูก ลูกชายคนนี้ทำตาม ตกดึกก็ฝันว่า วิญญาณพ่อแม่ได้มาหาและอวยพรให้มีความสุข มีความเจริญรุ่งเรืองในชีวิตเพราะเขามีความกตัญญู นับจากนั้นชาวจีนแต้จิ๋วก็นิยมทำตามเรื่องนี้ เพราะถือเป็นเรื่องมงคล
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ขั้นตอนการไหว้ เช็งเม้ง และทิศต้องห้ามจุดประทัดปี 66
ส่อง แฟชั่นตรุษจีนดารา จะกี่เพ้าหรือชุดแดงก็สับอยู่นะแม่
เลือกของไหว้ ยังไงให้ถูกใจเทวดา ยิ่งไหว้ยิ่งรวย ยิ่งกินยิ่งเฮง EP. 1
