หลายท่านอาจจะเคยได้ยิน พิธีทำขวัญเด็กแรกเกิด ความเชื่อของคนโบราณที่ขอพรให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ คุ้มครองลูกหลานให้เติบโตไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย
พิธีทำขวัญเด็กแรกเกิด
พิธีทำขวัญให้กับเด็กแรกเกิด เป็นประเพณีที่ทำสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ เพราะมีความเชื่อว่าเมื่อลูกเกิดมาปลอดภัยย่อมเป็นเรื่องที่น่ายินดี และได้รับความรักจากพ่อแม่อย่างยิ่ง ลูกจึงเป็นแก้วตาดวงใจอีกหนึ่งดวงที่เกิดมาท่ามกลางญาติพี่น้องทั้งหลาย อีกทั้งทารกแรกเกิดนั้นยังบริสุทธิ์ต่อโลกใบนี้ ฉะนั้นเมื่อเกิดมาแล้วจะต้องมีการทำพิธีมงคลทำขวัญทารกเพื่อให้อยู่กับเนื้อกับตัวและเป็นสิริมงคลแก่ทารก
สิ่งของที่ต้องจัดเตรียมสำหรับทำขวัญเด็กแรกเกิด
สำหรับการทำขวัญเด็กแรกเกิด ในการประกอบพิธีจำเป็นต้องสิ่งของสำหรับถวายเทวดา และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่จะเข้ามาปกปักรักษาเด็กอยู่ด้วยกัน 4 อย่าง ดังนี้
- จัดบายศรีปากชาม 1 สำรับ
- จัดเครื่องกระยาบวช 1 สำรับ
- จัดหาแป้ง กระแจะ น้ำมัน และของหอมไว้ให้พร้อม
- จัดหาขันเล็กใส่น้ำอุ่น ช้อนเล็ก 1 คัน และสายสิญจน์
ขั้นตอนการทำขวัญเด็กแรกเกิด
ตามความเชื่อโบราณที่ทำกันมา ให้นำทารกมาอาบน้ำชำระร่างกาย อ่างที่เตรียมสำหรับอาบนั้นให้ใส่เงินทองแก้วแหวนไว้ก้นอ่าง โดยถือเคล็ดว่า เมื่อเด็กเติบโตขึ้นจะได้เป็นคนมั่งมีศรีสุข เมื่อเสร็จแล้วจึงปูเบาะลงกระด้ง แล้วนำทารกมาวางลงบนเบาะ ถ้าเป็นเด็กชาย ให้มีสมุดดินสอใส่ไว้ในกระด้ง ถือว่าเมื่อเจริญวัยขึ้นจะได้เป็นผู้รอบรู้วิชาการ ได้เป็นนักปราชญ์ราชครู ถ้าเป็นเด็กหญิงต้องมีด้ายเข็มใส่ เพื่อให้เด็กนั้นมีวิชาการทางเย็บปักถักร้อยเป็นแม่เรือนที่ดีต่อไป โดยมีลำดับขั้นตอนตามนี้
- เมื่อญาติพี่น้องที่นับถือมากันครบแล้วให้นั่งล้อมวงทารกไว้ โดยให้อาวุโสในบ้าน อย่างเช่น คุณปู่ คุณย่า คุณตา หรือคุณยาย เป็นคนจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย จากนั้นกล่าวอัญเชิญเทวดาเพื่อขอให้คุ้มครองเด็กให้มีความสุข
- เอาด้ายสายสิญจน์ลูบแขน ใช้มือปัดเคราะห์และโรคภัยออกไป จากนั้นนำด้ายสายสิญจน์อีกเส้นผูกข้อมือเด็กทั้ง 2 ข้าง ด้วยการลูบเส้นด้ายจากปลายนิ้วเข้าไปหาข้อมือของเด็ก พร้อมกล่าวคำอวยชัยให้พรที่เป็นมงคลแก่ตัวเด็ก แล้วผูกข้อมือเสร็จ
- เจิมหน้าผากด้วยกระแจะหอม แล้วเอาช้อนตักน้ำในขันให้เด็กกิน 5 ช้อน แล้วจึงให้ผู้ใหญ่ให้ศีลให้พรเป็นอันเสร็จพิธีทำขวัญ
- หลังจากนี้ให้นำเครื่องบายศรีและเครื่องกระยาบวชเอาไปเทเซ่นผีไว้กลางแจ้ง ของอื่น ๆ ที่ใช้ในการประกอบพิธี ให้เอาห่อผ้าวางไว้ข้างเบาะของเด็กจนครบ 3 วัน แล้วจึงเอาไปลอยในแม่น้ำหรือคลองที่มีน้ำไหลอยู่เสมอ เพื่อความเป็นสิริมงคลเป็นอันเสร็จพิธีการ
ถึงแม้ในปัจจุบันพิธีการทำขวัญเด็กแรกเกิดจะมีให้เห็นน้อยมากแล้ว แต่ก็นับว่าเป็นอีกหนึ่งประเพณีและความเชื่อของชาวไทย ที่อยากจะให้ลูกหลานแรกเกิดของตนมีความสุข เต็มไปด้วยความหวังดีอย่างใจจริง
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ทำไมต้อง ไข่ต้มแก้บน ความเชื่อมโยงของไข่กับขวัญจากความเชื่อทั่วโลก
