ประวัติ สมเด็จพระมหาธีราจารย์ (นิยม ฐานิสฺสโร ป.ธ.๙)
สมเด็จพระมหาธีราจารย์ (นิยม ฐานิสฺสโร ป.ธ.๙) พระมหาเถระที่สำคัญรูปหนึ่งของคณะสงฆ์ไทย เป็นผู้บุกเบิกการเรียนด้านบาลีศึกษา และให้ความรู้สามเณรที่มาเรียนบาลี การบริหารการปกครองของคณะสงฆ์ ถือเป็นต้นแบบของพระสงฆ์ ก่อนละสังขารท่านดำรงตำแหน่งอดีตกรรมการมหาเถรสมาคม และเจ้าอาวาสวัดชนะสงครามราชวรมหาวิหาร ได้รับพระบัญชาแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่หนกลาง และเป็นคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช
สมเด็จพระมหาธีราจารย์มีนามเดิมว่า นิยม จันทนินทร เกิดเมื่อวันจันทร์ที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๖ ตรงกับวันขึ้น ๗ ค่ำ เดือน ๓ ปีกุน ณ บ้านท่าหิน ตำบลธนู อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โยมบิดาชื่อนายโหร่ง โยมมารดาชื่อนางฮิ่ม จันทนินทร
บรรพชาสามเณร เมื่อวันที่ ๒๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๙ ณ วัดกะสังข์ ตำบลธนู อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยมี พระครูโบราณคณิสสร (พระเทพวงศาจารย์) วัดตองปุ เป็นพระอุปัชฌาย์
อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันที่ ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๗ ณ พัทธสีมาวัดพระญาติการาม ตำบลไผ่ลิง อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยมี พระโบราณคณิสสร (พระเทพวงศาจารย์) วัดพนัญเชิง ตำบลคลองสวนพลู อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูสาธุกิจการี (ขม) วัดประดู่ทรงธรรม ตำบลไผ่ลิง อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระครูอุทัยคณารักษ์ (ใหญ่) วัดสะแก ตำบลธนู อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า “ฐานิสฺสโร”
ประวัติการศึกษา
เมื่ออายุได้ ๗ ขวบ เรียนหนังสือวัด ประถม ก กา และมูลบทบรรพกิจ ในสำนักเจ้าอธิการอุ่น วัดหันตรา ต.หันตรา อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
อายุ ๑๓ ปี เรียนนักธรรมบาลี ณ สำนักเรียนวัดตองปุ ต.บ้านเกาะ อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
พ.ศ. ๒๔๘๐ สอบได้นักธรรมชั้นตรี สำนักเรียนวันตองปุ
พ.ศ. ๒๔๘๒ สอบได้นักธรรมชั้นโท และเปรียญธรรม ๓ ประโยค สำนักเรียนวันตองปุ
พ.ศ. ๒๔๘๕ สอบได้เปรียญธรรม ๔ ประโยค สำนักเรียนวัดราชบุรณะ
พ.ศ. ๒๔๘๖ สอบได้นักธรรมชั้นเอก สำนักเรียนวัดราชบุรณะ
พ.ศ. ๒๔๘๗ สอบได้เปรียญธรรม ๕ ประโยค สำนักเรียนวัดราชบุรณะ
พ.ศ. ๒๔๘๙ สอบได้เปรียญธรรม ๖ ประโยค สำนักเรียนวัดสุทัศนเทพวราราม
พ.ศ. ๒๔๙๒ สอบได้เปรียญธรรม ๗ ประโยค สำนักเรียนวัดสระเกศ
พ.ศ. ๒๔๙๕ สอบได้เปรียญธรรม ๘ ประโยค สำนักเรียนวัดสระเกศ
พ.ศ. ๒๔๙๘ สอบได้เปรียญธรรม ๙ ประโยค สำนักเรียนวัดสระเกศ
สมณศักดิ์
ได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรด พระราชทานแต่งตั้ง เลื่อน และสถาปนาสมณศักดิ์โดยลำดับ ดังนี้
พ.ศ. ๒๕๐๕ เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระปริยัติโสภณ
พ.ศ. ๒๕๐๗ เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชโมลี ศรีปาวจนาภรณ์ สุนทรธรรมพาที ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. ๒๕๑๑ เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพโสภณ วิมลคัมภีรญาณ ศาสนกิจวิธานเมธี ตรีปิฎกบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. ๒๕๑๕ เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมปิฎก อดุลญาณนายกปริยัติธาดา พุทธศาสนกิจคณาทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. ๒๕๓๐ เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองที่ พระธรรมวโรดม บรมญาณอดุล สุนทรวรนายก ดิลกกิจจานุกิจ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. ๒๕๓๕ เป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระมหาธีราจารย์ พรหมวิหารวราธิมุต วิสุทธศีลาจารนิวิฐ พิพิธกิจจานุกิจโกศล วิมลหิตานุหิตดิลก ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี
สมเด็จพระมหาธีราจารย์ (นิยม ฐานิสฺสโร) ได้มรณภาพลงอย่างสงบด้วยโรคมะเร็งตับ ณ กุฎิ คณะ ๑ วัดชนะสงคราม เมื่อวันศุกร์ที่ ๑๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เวลา ๐๑.๐๐ น.
ปัจจุบันสามารถกราบสักการะรูปหล่อสมเด็จพระมหาธีราจารย์ได้ที่พระอุโบสถวัดชนะสงครามตั้งแต่เวลา 08.00 น. – 18.00 น.
ที่อยู่ : วัดชนะสงคราม เลขที่ 77 ถ.จักรพงษ์ แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร กทม. 10200
Google map : https://maps.app.goo.gl/BDKNm2C1BTQ1oYK37
เวลาทำการ : 08.00 น. – 18.00 น.
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ขอพรชนะทุกสนาม ณ วัดชนะสงครามราชวรวิหาร
เรียนรู้หลักภาษาไทย คำสมาส และคำสนธิ
บทสวดยอดพระกัณฑ์ไตรปิฎก พร้อมบทแปล