คำสนธิ คำสมาส ภาษาไทย วิชาภาษาไทย สมาสชน สนธิเชื่อม หลักภาษาไทย

เรียนรู้หลักภาษาไทย คำสมาส และคำสนธิ

พอจะจำกันได้ไหม กับคำพูดที่ว่า “สมาสชน สนธิเชื่อม” เป็นการทำความเข้าใจง่ายๆ เมื่อเจอคำถามเกี่ยวกับการแยกประเภทของ คำสมาส และคำสนธิ แต่วันนี้เราจะทบทวนและทำความเข้าใจ คำสมาส และคำสนธิ ให้มากขึ้น จะได้ไม่โดนข้อสอบหลอก หากเจอตัวเลือกที่ใกล้เคียงกัน  ถ้าพร้อมแล้วไปติดตามกันเลย…

Home / CAMPUS / เรียนรู้หลักภาษาไทย คำสมาส และคำสนธิ

พอจะจำกันได้ไหม กับคำพูดที่ว่า “สมาสชน สนธิเชื่อม” เป็นการทำความเข้าใจง่ายๆ เมื่อเจอคำถามเกี่ยวกับการแยกประเภทของ คำสมาส และคำสนธิ แต่วันนี้เราจะทบทวนและทำความเข้าใจ คำสมาส และคำสนธิ ให้มากขึ้น จะได้ไม่โดนข้อสอบหลอก หากเจอตัวเลือกที่ใกล้เคียงกัน  ถ้าพร้อมแล้วไปติดตามกันเลย

เรียนรู้หลักภาษาไทย
คำสมาส และคำสนธิ

คำสมาส คืออะไร?

การสร้างคำสมาสเกิดจากการนำคำสองคำขึ้นไป มารวมหรือผสมเข้าด้วยกัน โดยคำเหล่านั้นต้องมีรากศัพท์เดิมจากภาษาบาลี สันสกฤตเท่านั้น ลักษณะของคำสมาส มี 4 ข้อหลักๆ ดังนี้

1. คำที่มาจากภาษาบาลี-สันสกฤตเท่านั้น คำที่มาจากภาษาอื่นๆ นำมาประสมกันไม่นับเป็นคำสมาส ตัวอย่างคำสมาส

  • บาลี+บาลี ได้แก่ อัคคีภัย วาตภัย โจรภัย อริยสัจ ขัตติยมานะ อัจฉริยบุคคล
  • สันสกฤต+สันสกฤต ได้แก่ แพทยศาสตร์ วีรบุรุษ วีรสตรี สังคมวิทยา ศิลปกรรม
  • บาลี+สันสกฤต ได้แก่ หัตถศึกษา นาฎศิลป์ สัจธรรม สามัญศึกษา

2. คำที่รวมกันแล้วไม่เปลี่ยนแปลงรูปคำแต่อย่างใด มีการออกเสียง อะ อิ อุ เช่น

วัฒน+ธรรม = วัฒนธรรม

สาร+คดี = สารคดี

พิพิธ+ภัณฑ์ = พิพิธภัณฑ์

เสรี+ภาพ = เสรีภาพ

สังฆ+นายก = สังฆนายก

3. คำสมาสเมื่อออกเสียงต้องต่อเนื่องกัน เช่น

ภูมิศาสตร์ อ่านว่า พู-มิ-สาด

เกียรติประวัติ อ่านว่า เกียด-ติ-ประ-หวัด

เศรษฐการ อ่านว่า เสด-ถะ-กาน

รัฐมนตรี อ่านว่า รัด-ถะ-มน-ตรี

4. คำที่นำมาสมาสกันแล้ว ความหมายหลักอยู่ที่คำหลัง ส่วนความรองจะอยู่ข้างหน้า เช่น

ยุทธ (รบ) + ภูมิ (แผ่นดิน สนาม) = ยุทธภูมิ (สนามรบ)

หัตถ (มือ) + กรรม (การงาน) = หัตถกรรม (งานฝีมือ)

คุรุ (ครู) + ศาสตร์ (วิชา) = คุรุศาสตร์ (วิชาครู)

สุนทร (งาม ไพเราะ) + พจน์ (คำกล่าว)= สุนทรพจน์ (คำกล่าวที่ไพเราะ)

 

คำสนธิ คืออะไร?

หมายถึง การเชื่อมคำที่มาจากภาษาบาลี-สันสกฤต โดยนอกจากเชื่อมคำสองคำด้วยกันแล้ว ยังมีความกลมกลืนของเสียง ซึ่งสนธิมีด้วยกัน 3 ชนิด คือ สนธิสระ (สระสนธิ), สนธิพยัญชนะ (พยัญชนะสนธิ) และสนธินิคหิต (นิคหิตสนธิ)

1. สระสนธิ คือ การกลมกลืนคำด้วยเสียงสระ เช่น

วิทย+อาลัย = วิทยาลัย

พุทธ+อานุภาพ = พุทธานุภาพ

มหา+อรรณพ = มหรรณพ

นาค+อินทร์ = นาคินทร์

มัคค+อุเทศก์ = มัคคุเทศก์

พุทธ+โอวาท = พุทโธวาท

ธนู+อาคม = ธันวาคม

2. พยัญชนะสนธิ เป็นการกลมกลืนเสียงระหว่างพยัญชนะกับพยัญชนะ ซึ่งไม่ค่อยมีใช้ในภาษาไทย เช่น

รหสฺ + ฐาน = รโหฐาน

มนสฺ + ภาว = มโนภาว (มโนภาพ)

ทุสฺ + ชน = ทุรชน นิสฺ + ภย = นิรภัย

3. นิคหิตสนธิ เป็นการเชื่อมคำที่ขึ้นต้นด้วยนิคหิต หรือพยางค์ท้ายของคำหน้าเป็นนิคหิต กับคำอื่นๆ เช่น

สํ + อุทัย = สมุทัย

สํ + อาคม = สมาคม

สํ + ขาร = สังขาร

สํ + คม = สังคม

สํ + หาร = สังหาร

สํ + วร = สังวร