พุทธมามกะ คืออะไร มีหน้าที่อะไรในพุทธศาสนา

พุทธมามกะ คืออะไร?

พุทธมามกะ แปลว่า ผู้ถือว่าพระพุทธเจ้าเป็นของเรา ซึ่งหมายถึงผู้ประกาศตนว่าขอถือพระพุทธเจ้าว่าเป็นสรณะ หรือผู้ประกาศตนว่าเป็นผู้นับถือพระพุทธศาสนา

โดยทั่วไป พุทธมามกะ หมายถึง ชาวพุทธทั่วไปที่ไม่ได้บวชเป็นพระภิกษุ ภิกษุณีหรือสามเณร ความหมายของพุทธมามกะในพระไตรปิฎก คือ ผู้นับถือพระรัตนตรัย ดังที่บันทึกไว้ว่า “พุทธมามกะ คือ ผู้นับถือพระพุทธ พระธรรมและพระสงฆ์”

การเป็นพุทธมามกะนั้น เริ่มต้นเมื่อบุคคลนั้น ปฏิญาณตนนับถือพระรัตนตรัย ว่าเป็นที่พึ่งสูงสุดไม่มีที่พึ่งอื่นจะยิ่งกว่า ความเป็นพุทธมามกะของเขาจะสิ้นสุดลงเมื่อเขากล่าวตำหนิติเตียนพระรัตนตรัย ด้วยการดูหมิ่นเหยียดหยาม หรือเมื่อเขาประพฤติผิดศีลห้า เพราะฉะนั้น การที่เราทุกคนประกาศตนเป็นพุทธมามกะก็ควรจะอยู่ในศีลธรรมอันดีงาม จิตใจผ่องใสและละเว้นจากการทำชั่ว

หน้าที่ของพุทธมามกะ

พุทธมามกะมีหน้าที่ศึกษาและปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า รักษาศีลห้า งดเว้นจากอบายมุข ทำบุญกุศลและช่วยเหลือผู้อื่น

ความสำคัญของพุทธมามกะ

พุทธมามกะ มีบทบาทสำคัญในการสืบสานพระพุทธศาสนารวมไปถึงเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับผู้อื่น ช่วยเหลือพระภิกษุสงฆ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและนำคนรุ่นใหม่ไปสู่หนทางที่ดี

พิธีกรรมและการแสดงตนเป็นพุทธมามกะ

การประกาศตนเป็นพุทธมามกะนั้น อาจจัดทำเป็นพิธีเหมือนการประกาศตนเป็นอุบาสกอุบาสิกาในสมัยก่อน เมื่อจะส่งบุตรหลานไปศึกษาต่อยังต่างประเทศหรือไปในถิ่นที่ไม่มีพระพุทธศาสนา โรงเรียนจัดทำพิธีแก่นักเรียนที่เข้ามาศึกษาใหม่ในแต่ละปี เมื่อมีคนต่างศาสนาต้องการจะนับถือพระพุทธศาสนา

การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ

คำบูชาพระรัตนตรัย

อิมินา สักกาเรนะ พุทธัง ปูเชมะ
อิมินา สักกาเรนะ ธัมมัง ปูเชมะ
อิมินา สักกาเรนะ สังฆัง ปูเชมะ
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ

คำปฏิญาณตนเป็นพุทธมามกะ

เอเต (ชาย) เอตา (หญิง) มะยัง ภันเต, สุจิระปะรินิพพุตัมปิ, ตัง ภะคะวันตัง สะระณัง คัจฉามะ, ธัมมัญจะ สังฆัญจะ, พุทธะมามะกาติ (ชาย) พุทธมามิกาติ (หญิง) โน, สังโฆ ธาเรตุ,

ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอถึงพระผู้มีพระภาคเจ้า พระองค์นั้น แม้ปรินิพพานไปนานแล้ว ขอถึงพระธรรม และขอถึงพระสงฆ์ เป็นสรณะที่ระลึกนับถือ ขอพระสงฆ์จงจำข้าพเจ้าทั้งหลายไว้ว่าเป็นพุทธมามกะ ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป

พระสงฆ์ประนมมือรับ “สาธุ” พร้อมกัน จากนั้นผู้ปฏิญาณตนนั่งประนมมือฟังโอวาทจากพระสงฆ์ หลังจากจบโอวาทแล้วผู้แทนนำกล่าวคำอาราธนาศีล ดังนี้

คำอาราธนาศีล

มะยัง ภันเต, วิสุง วิสุง รักขะณัตถายะ, ติสะระเณนะ สะหะ, ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ .
ทุติยัมปิ มะยัง ภันเต, วิสุง วิสุง รักขะณัตถายะ, ติสะระเณนะ สะหะ,ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ.
ตะติยัมปิ มะยัง ภันเต, วิสุง วิสุง รักขะณัตถายะ, ติสะระเณนะ สะหะ,ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ.

หลังจากนั้น ประธานสงฆ์ จะให้ศีล พุทธศาสนิกชน รับศีลพร้อมกัน

โดยสรุป พุทธมามกะ คือ ผู้ประกาศตนว่าเป็นผู้นับถือพระพุทธศาสนา มีหน้าที่ศึกษาและปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า รักษาศีลห้า งดเว้นจากอบายมุข ทำบุญกุศล ช่วยเหลือผู้อื่น และมีบทบาทสำคัญในการสืบสานพระพุทธศาสนา

เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
คิดก่อนเชื่อ! หลัก กาลามสูตร คำสอน 10 วิธีปฏิบัติในเรื่องที่ควรสงสัย
พระแท่นวัชรอาสน์ ปริศนาลายแทงบรรลุธรรม ผู้ใดแก้ได้ ผู้นั้นสำเร็จ
อานิสงส์ เทศน์มหาชาติ บุญใหญ่! หากฟังครบ ๑๓ กัณฑ์ในวันเดียว