เคล็ดลับ วิธีจัดพานขันหมาก ถูกต้องตามประเพณี

พิธีแต่งงานแบบไทยโบราณ จัดเป็นประเพณีที่มีรายละเอียด ประณีตงดงามซึ่งประกอบไปด้วยพิธีการและขั้นตอนที่ยิบย่อยมากมาย ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไปพิธีการแต่งงานได้ถูกตัดทอนลงมากเพื่อให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบัน สิ่งที่สิ้นเปลืองหลายอย่างมักถูกตัดออกแต่ก็ยังคงรักษาพิธีการแต่งงานบางพิธีตามธรรมเนียมไทยที่สืบต่อกันมาอย่างครบถ้วนเพื่อความเป็นสิริมงคลและ 1 ในพิธีที่ยังคงรักษาไว้คือ วิธีจัดพานขันหมาก ซึ่งส่วนนี้จะเป็นหน้าที่หลักของพ่อแม่และญาติพี่น้องฝ่ายชาย ที่จะต้องเป็นผู้จัดเตรียมขันหมาก

วิธีจัดพานขันหมาก

โดยข้อมูลส่วนนี้เป็นข้อมูลที่สำคัญสำหรับงานแต่งงานเป็นอย่างมากซึ่งวันนี้ปอนด์ในฐานะนักโหราศาสตร์และเจ้าพิธีกรรม จึงได้นำเคล็ดลับวิธีจัดพานขันหมากอย่างไรให้ครบถ้วน ถูกต้องตามประเพณีไทยแท้ที่ทำได้ไม่ยากและเป็นสิริมงคล มาถ่ายทอดให้ผู้ที่มีแผนจะแต่งงานเคล็ดลับวิธีจัดพานขันหมากอย่างไรให้ครบถ้วนถูกต้องตามประเพณีไทยแท้ได้รู้กันค่ะ

ขันหมากเอก ประกอบด้วยอะไรบ้าง

1.พานขันหมาก
เป็นพานของฝ่ายชายเชิญมาที่บ้านฝ่ายหญิง ประกอบด้วย พลู 2 พาน
ของในพานประกอบด้วย
หมาก 8 ผล, พลู 4 เรียง เรียงละ 8 ใบ, ถุงเงิน 2 ใบ,ถุงทอง 2 ใบที่ข้างในบรรจุ ถั่วเขียว, งาดำ, ข้าวเปลือก, ข้าวตอก
และซองเงิน 1ซอง

2.พานสินสอดทองหมั้น
ใช้สำหรับใส่เงิน, ทอง, เพชร, นาค ไว้ในพานเดียวกัน จะใช้สองพานหรือ 1 พานก็ได้ ซึ่งพานนี้จะมีผ้าลูกไม้คลุมไว้ ข้างในพานนอกจากจะมีสินสอดเงินทองหมั้นแล้ว จะต้องมีใบเงิน, ใบทอง, ใบนาค, กลีบกุหลาบ, กลีบดาวเรือง, กลีบบานไม่รู้โรย, ดอกมะลิ, ดอกรัก, ถุงเงิน และถุงทอง

3.พานแหวนหมั้น
ใช้พานขนาดเล็กซึ่งจะมีการออกแบบให้รองรับแหวนด้วยการจัดประดับพานด้วยดอกไม้ เพื่อความสวยงาม

4.พานธูปเทียนแพ
ให้ทำขนาดพอดีไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไป พานนี้จะใช้ในการรับไหว้ หรือจะใช้พานนี้เพื่อจในการรับไหว้ผู้ใหญ่ด้วยก็สามารถทำได้เช่นกัน

5.พานผ้าสำหรับไหว้หรือพานธูปเทียนแพ
จำนวนก็แล้วแต่จะกำหนด ซึ่งพานไหว้ผู้ใหญ่ในสมัยก่อนจะใช้พานธูปเทียนแพเท่านั้น แต่ในปัจจุบัน จะแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนแรกเป็นผ้าขาวสำหรับนุ่ง 1 ผืนและผ้าสำหรับห่ม 1 ผืน เทียน และธูปหอม ดอกไม้ 1 กระทง ใช้ในกรณีไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว แต่ถ้ายังมีชีวิตอยู่ไม่ต้องจัดพานดังกล่าว แต่ให้จัดในส่วนที่สองแทน คือสำรับที่จะใช้ไหว้ญาติผู้ใหญ่ พ่อและแม่ของทั้งสองฝ่าย ผ้าไหว้พ่อแม่และผู้ที่มีพระคุณที่ได้อุปการะเลี้ยงดูฝ่ายหญิง อาจเรียกเป็นสำรับๆ ถ้าผู้ที่ไปไหว้เป็นผู้หญิงจะใช้ผ้าลายกับผ้าแพรห่มหรือผ้าไหมก็ได้ ส่วนถ้าเป็นผู้ชายให้ใช้ผ้าม่วงนุ่งกับผ้าขาวม้า หรือจะใช้เสื้อผ้า หรือของอื่น ๆ แทนก็ได้ แต่ไม่ต้องใช้ธูปเทียนและดอกไม้
***หากมีการเรียกผ้าไหว้แล้วต้องเรียกทั้งสองอย่างเสมอ อย่างละ 1 ผืน

6.พานเชิญขันหมาก 1 พาน
เป็นอย่างเดียวที่ฝ่ายหญิงเป็นคนเตรียม โดยจะให้เด็กผู้หญิงฝ่ายเจ้าสาวเป็นคนถือเพื่อต้อนรับขันหมากและนำขันหมากเจ้าบ่าว โดยจะใช้พานธูปเทียนแพ ขนาดกำลังพอดีหรือจะใช้พานนี้ในการรับไหว้ผู้ใหญ่ด้วยก็สามารถทำได้เช่นกัน

7.ร่มสีขาว 2 คัน โดยจะให้เถ้าแก่ 2 ฝ่ายถือ

8.ช่อดอกไม้เล็ก ๆ สำหรับไว้ให้เจ้าบ่าวถือ

9.พานต้นกล้วย 1 คู่ ต้นอ้อย 1 คู่
มีความหมายแทนคำอวยพรให้คู่บ่าวสาวทำมาค้าขายเจริญรุ่งเรือง นอกจากนี้ ต้นกล้วยยังหมายถึงให้มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง ส่วนใหญ่แล้วจะใช้เป็นต้นขนาดเล็กนำมาให้เถ้าแก่ฝ่ายเจ้าบ่าวเป็นคนถือ

ขันหมากโท หรือ ขันหมากบริวาร ประกอบด้วยอะไรบ้าง

1.พานขนมมงคล 9 อย่าง จำนวน 2 พาน
ประกอบด้วย ทองหยิบ, ทองหยอด, ฝอยทอง, ทองเอก, ขนมจ่ามงกุฎ,ขนมเสน่ห์จันทน์, ขนมลูกชุบ, ขนมหม้อแกง, ขนมข้าวเหนียวแดง,ขนมข้าวเหนียวแก้ว และขนมชั้น ซึ่งในสมัยก่อนจะใช้ขนมโบราณอย่าง ขนมกง, ขนมทองเอก, ขนมชะมด, ขนมสามเกลอ,ขนมโพรงแสม, ขนมรังนก ซึ่งปัจจุบันหายากแล้วและหลายคนก็ไม่รู้จักส่วนขนมที่ไม่นิยมนำมาใช้ในงานมงคล คือ ขนมต้มแดง ต้มขาว

2.พานไก่ต้มและหมูนอนตอง

3.พานวุ้นเส้น 1 คู่

4.พานมะพร้าว 1 คู่

5.พานกล้วยหอม (จำนวนหวีต้องเป็นเลขคู่) และส้ม 1 คู่

6.พานส้มโอ 1 คู่

7.พานชมพู่เพชร 1 คู่

8.พานคู่ขนมเสน่ห์จันทน์หรือขนมเปี๊ยะ 1 คู่

9.พานขนมเป็นกล่อง
ให้เตรียมจำนวนตามญาติผู้ใหญ่ที่เราจะแจก ซึ่งจะใช้ขนมอะไรก็ได้แล้วแต่ความเชื่อของแต่ละบ้าน

10.พานเครื่องเซ่นไหว้บรรพบุรุษ
ประกอบด้วย ธูป 5 ดอก, เทียนขาว 2 เล่ม, มะพร้าวอ่อน 1 คู่, กล้วยน้ำว้า 2 หวี, ไก่ต้ม 1 ตัว, หมูนอนตอง 1 ที่,เหล้า 2 ขวด และผ้าขาว 1 พับ ยาวประมาณ 4 ศอก หรือ 2 เมตร

ข้อแนะนำเพิ่มเติม : พานที่ใช้ใส่ขันหมากควรมีขนาดเป็นมงคล ที่นิยมใช้กันคือ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8-9 นิ้ว และ ถ้าเป็นไปได้พานไม่ควรใช้ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 และ 7 นิ้ว โดยใช้เป็นพานสีทอง เงิน จะดีที่สุด

หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ พอให้ผู้ที่มีแผนจะแต่งงานแบบไทยสามารถจัดพานขันหมากได้อย่างถูกต้องและเป็นสิริมงคลแล้วนะคะแล้วพบกันใหม่ในบทความหน้าค่ะ

บทความโดย อ.ปอนด์ โหรามหาเวทย์

ภาพประกอบบทความจากร้าน บ้านใบตอง จ.ขอนแก่น

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

8 ความเชื่อเรื่อง โชคลางการแต่งงาน ของชาวตะวันตก

เลือกสีกระเป๋าตามวันเกิด ช่วยเสริมดวง ดึงดูดโชคลาภ และ ความสำเร็จ

เคล็ดลับ มูเทวรูปครอบครัวองค์มหาเทพ ยังไงให้ปัง ดึงดูดรักแท้ ติดไซเรน