ประเพณี ก่อเจดีย์ทราย
การ ก่อเจดีย์ทราย เป็นความเชื่อทางศาสนาพุทธ โดยเชื่อว่า เมื่อมีโอกาสได้ไปทำบุญ เข้าวัด ในระหว่างเดินทางกลับ จะมีเศษดิน หิน ทราย กรวด ติดเท้ากลับออกไปด้วย ซึ่งสิ่งเหล่านี้ที่อยู่ในพื้นที่วัด ถือเป็นสมบัติของพระศาสนา ดังนั้น การที่นำเศษดิน หิน ทราย กลับไป ถือว่าผิดศีลข้อ 2 ฐานลักทรัพย์ ผู้ใดได้ถวายทรายหรือขนทรายเข้าวัดแล้วจะได้รับอานิสงส์ผลบุญให้ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ มีอายุยืนนาน พร้อมด้วยทรัพย์สมบัติมากมาย
เมื่อชาวบ้านขนทรายเข้ามามากขึ้นจึงมีการสร้างเจดีย์ทราย โดยการนำไม้ไผ่สานมาขดให้เป็นวงกลม แล้วนำทรายมาถมให้เต็มเป็นชั้น ๆ เวียนขึ้นไปจนทรงคล้ายกับเจดีย์ เรียกว่า วาลุกเจดีย์ (อ่านว่า วา – ลุ – กะ เจดีย์) หรือเจดีย์ทราย อาจสร้างเป็นเจดีย์ทรายขนาดเล็กหลายๆ องค์ หรือเจดีย์ทรายองค์ใหญ่องค์เดียวก็ได้ แล้วจึงถวายให้กับวัดในคราวเดียว การขนทรายเข้าวัดและก่อเจดีย์ทรายคือการใช้คืนทรายให้แด่พระพุทธศาสนา อันเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งในการชักชวนให้หมั่นเข้าวัด ฟังเทศน์ ฟังธรรมกันอยู่เป็นประจำนั่นเอง
ถึงกระนั้น คติการถวายเจดีย์ทรายมีปรากฏในคัมภีร์ธรรมอานิสงส์เจดีย์ทราย ด้วยกล่าวถึงพุทธประวัติตอนหนึ่งว่า
ในอดีตชาติของพระพุทธเจ้าโคตมะนั้น พระองค์ได้เกิดเป็นชายคนหนึ่งนามว่าติสสะ เมื่อนายติสสะพบลำธารที่มีทรายสีขาวสะอาดจึงก่อเจดีย์ทรายขึ้น แล้วฉีกเสื้อของตนมาทำเป็นธงติดกับไม้ปักไว้บนยอดเจดีย์ และตั้งจิตอธิษฐานให้ตนได้เกิดมาเป็นพระพุทธเจ้า ต่อมาภายหลังชาวล้านนาได้ยึดหลักปฏิบัติตามตำนานนี้ โดยการถวายตุงไส้หมูหรือตุงสิบสองนักษัตรปักไว้กับกองเจดีย์ทรายด้วย โดยเชื่อว่าอานิสงส์ในการถวายเจดีย์ทรายจะช่วยให้เกิดมาในตระกูลที่ดี มีรูปสมบัติ ทรัพย์สมบัติ หรือเกิดในภพภูมิที่ดีบนสวรรค์ เป็นต้น
สงกรานต์นี้หากมีโอกาสอย่าลืม เข้าวัด ทำบุญทำทาน ฟังเทศน์ ก่อเจดีย์ทราย เพิ่มสิริมงคลให้แก่ชีวิตตนเองและครอบครัวกันค่ะ
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
วิธี เลือกผ้าไตร และการถวายผ้าไตรจีวรที่ถูกต้อง
ฟังเทศน์มหาชาติ แต่ละกัณฑ์จะได้อะไร และการบูชากัณฑ์ต่างๆ ตามปีเกิด
ไหว้แม่ย่านางรถ รับปีใหม่ 2567 เสริมมงคล แคล้วคลาดปลอดภัย
