ต้นชบามงคลไหม ควรปลูกหันไปทางทิศไหน

ต้นชบามงคลไหม

หนึ่งในต้นไม้เมืองร้อน ทนแดด ทนฝน ปลูกง่าย ออกดอกตลอดทั้งปี โดยมากนิยมปลูกเพื่อเป็นแนวรั้วบ้าน คือ ต้นชบา หากแต่หลายคนอาจยังมีคำถามว่า ต้นชบามงคลไหม เพราะตามประวัติศาสตร์ไทย ดอกชบา มีความหมายในเชิงที่ไม่ดีใช้เป็นสัญลักษณ์ของความชั่วร้ายอย่างเป็นทางการมาเนิ่นนาน

ดอกชบา สัญลักษณ์ความชั่วร้ายในกฎหมายตราสามดวง

ดังปรากฏในกฎหมายตราสามดวง สมัยรัชกาลสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ใช้ดอกชบาในการประจาน จะถูกนำไปคล้องคอนักโทษประหาร รวมถึงใช้ในการประจาน “ผู้หญิงอันร้าย” หรือ”ผู้หญิงแพศยา” ตัวอย่างเช่น มาตรา 6…”ส่วนหญิงอันร้ายให้เอาเฉลวประหน้า ทัดดอกชบาแดงทั้ง 2 หู ร้อยดอกชบาแดงเป็นมาลัยใส่ศีรษะใส่คอ แล้ว ให้เอาหญิงนั้นเข้าเทียมแอกข้างหนึ่งชายชู้เทียมแอกข้างหนึ่ง ประจานด้วย ไถนา 3 วัน…”หรือ มาตรา 7 “หญิงใดทำชู้นอกใจผัว มันเอาชายชู้นั้นมาร่วมประเวณีในวันเดียวสองคนขึ้นไป ท่านว่าเป็นหญิงแพศยา…ให้เอาปูนเขียนหน้าหญิงร้ายนั้นเป็นตารางร้อยดอกชบาเป็นมาลัยใส่ศีรษะ ใส่คอ แล้วเอาขึ้นขาหย่างประจาน…” ด้วยเหตุเช่นนี้จึงทำให้คนไทยโบราณไม่นิยมดอกชบา สันนิษฐานว่า ไทยเรารับวัฒนธรรมนี้มาจากอินเดีย เพราะชื่อชบาเชื่อว่ามาจากภาษาสันสกฤต ว่า ชปา เมื่อไทยรับชบามาจากอินเดียจึงรับเอาความเชื่อเกี่ยวกับดอกชบามาจากชาวอินเดีย (ที่นับถือศาสนาพราหมณ์) ด้วย โดยอินเดียตอนใต้นิยมใช้ดอกชบาบูชาพระแม่กาลี และใช้ร้อยเป็นพวงมาลัยสวมคอนักโทษประหาร

ต่อมามีการปฏิรูปกฎหมายและการศาลครั้งใหญ่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 จึงนำไปสู่การยกเลิกกฎหมายตราสามดวงในที่สุด และการประจานด้วยการทัดดอกชบาก็เป็นอันสิ้นสุดลง

ดอกชบา ดอกไม้มงคลประจำชาติมาเลเซีย

หากแต่ ดอกชบา กลับมีความหมายมงคลและยังเป็นดอกไม้ประจำชาติมาเลเซีย โดยภาษามลายูเรียกว่า บุหงา รายอ เพราะลักษณะของดอกไม้ที่มีสีแดงสื่อถึงความอิสระ และยามที่ดอกชบาบานมีเพียงดอกเดียวจึงหมายถึงเอกภาพ หลากหลายวัฒนธรรมถือว่าดอกนี้มีคุณค่า แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์และความเจริญเติบโต หญิงสาวมาเลเซีย อินโดนีเซียและหมู่เกาะฮาวาย ยังนิยมนำดอกชบามาทัดหูหรือแซมผมเพื่อความงดงามอีกด้วย

ถิ่นกำเนิดดั้งเดิมของชบาเชื่อกันว่าอยู่ในประเทศจีน อินเดีย และหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก เช่น หมู่เกาะฮาวาย สันนิษฐานว่าชบาคงเข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นอย่างน้อย อ้างอิงจากหลักฐานการเอ่ยชื่อในหนังสือไตรภูมิพระร่วง

ลักษณะของชบา

ชบา เป็นพืชยืนต้นประเภทไม้พุ่มเนื้ออ่อนขนาดย่อม สูงประมาณ 2.5 เมตร ใบค่อนข้างมนรี ปลายแหลม ขอบใบเป็นจักเล็กน้อย ใบยาว ประมาณ 7 – 10 เซนติเมตร สีเขียวเข้ม เมื่อขยี้ใบจะเป็นเมือกเหนียว ดอกชบามีทั้งกลีบชั้นเดียวและ ซ้อนหลายชั้น หากเป็นดอกชั้นเดียวปกติมีกลีบดอก 5 กลีบ มีก้านเกสร ขนาดใหญ่ตรงกลางดอกหนึ่งก้าน กลีบดอกชบามีขนาดใหญ่ และมีหลาย สี เช่น ขาว เหลือง ชมพู แดง แสด ม่วง ฯลฯ

วิธีปลูกชบา ไม้มงคลของคนเกิดวันอังคาร

ต้นชบานั้นแข็งแรงทนทาน ปลูกง่าย ตายยาก จึงนิยมปลูกเป็นแนวรั้ว เพราะเพียงแต่ตัดลำต้นหรือกิ่งแก่ๆ เป็นท่อนๆ แล้วปักเฉียงๆ ลงในดิน รดน้ำพอชุ่มก็พอแล้ว ไม่ต้องทำร่มเงาหรือเพาะชำในโรงเรือนให้ยุ่งยาก เชื่อกันว่า คนที่เกิดวันอังคาร หากปลูกดอกชบาสีแดงหรือชมพูแล้วจะนำโชคลาภมาให้ และยังมีความหมายมงคลเสริมความเจริญก้าวหน้า ช่วยให้การงาน – การเรียน ราบรื่น คล่องตัว

ต้นชบาควรปลูกหันไปทางทิศไหน

ในทางฮวงจุ้ยโหราศาสตร์จีน เชื่อว่า ต้นชบา เป็นสัญลักษณ์ของความอบอุ่น การเติบโต และความมีชีวิตชีวา แนะนำว่าควรปลูกให้หันไปทางทิศใต้ จะนำความสมดุลและพลังงานเชิงบวกมาสู่พื้นที่ ขณะเดียวกันก็ส่งเสริมความสัมพันธ์ที่เป็นมงคลให้แน่นแฟ้นกลมเกลียวยิ่งขึ้น

สรรพคุณ ต้นชบา

ชบา มีประโยชน์หลากหลาย ทั้งในทางยาและสมุนไพร

• ราก
  ให้ใช้รากสดๆ ของชบาพันธุ์ดอกขาวหรือแดง ตำให้ละเอียดแล้วนำไปพอกฝี แก้ฟกบวม ถอนพิษร้อน หากนำไปต้มดื่มช่วยขับน้ำย่อย ทำให้อาหารมีรสชาติดีขึ้น
• ดอก
  สามารถนำมาเป็นสีย้อมได้ ให้สีดำ ในอดีตเคยใช้ย้อมผม ย้อมขนตา และทารองเท้า จึงได้ชื่อว่าดอกรองเท้า (หรือ shoe flower ในภาษาอังกฤษ)
• เปลือก
  สามารถทำเชือกหรือทอกระสอบได้ เช่นเดียวกับปอแก้ว ซึ่งเป็นพืชที่อยู่ในวงศ์และสกุลเดียวกัน

ภาพโดย MTHAI TEAM

เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
เช็กอิน ถนนข้าวทั่วไทย สนุกชุ่มฉ่ำ สงกรานต์ 2568
เกิดวันไหนควรปลูกอะไร ? รู้จัก ต้นไม้มงคลประจำวันเกิด ทั้ง 7 วัน
ต้นไม้เสริมดวง สำหรับ 12 ราศี ที่ควรปลูกไว้ที่บ้านเพื่อความเป็นมงคล

คำทำนายดวงชะตาปี 68 วางจำหน่ายแล้ววันนี้
ช่องทางการสั่งซื้อที่แอปพลิเคชัน MTHAI
มือถือแอนดรอยด์ : https://play.google.com/store/apps/details
มือถือ iOS ไอโฟน : https://apps.apple.com/gr/app/mthai-com/id471243201