คำกล่าวที่ว่า “เชื่อในสิ่งที่เอ็ด เอ็ดในสิ่งที่เชื่อ” เป็นคำพูดของตัวละครท่านหนึ่งในภาพยนตร์ดัง ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ซึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับประเพณีบุญบั้งไฟที่มีความเชื่อสืบต่อกันมายาวนาน และในค่ำคืน วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ของทุกปีบริเวณริมฝั่งโขงของจังหวัดหนองคาย และ จังหวัดบึงกาฬ ของทุกปี จะเกิดปรากฏการณ์ลูกไฟพุ่งขึ้นจากสายน้ำโขงสู่ท้องฟ้า ซึ่งยังไม่มีคำอธิบายอย่างชัดเจน แต่ก็ถือเป็นความเชื่อความศรัทธาของพี่น้องประชาชนริมฝั่งโขง ที่เชื่อว่าเป็นลูกไฟของพญานาคที่จะปรากฏให้เห็นในค่ำคืน ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ทำให้ประชาชนชาวไทยริมฝั่งโขงและชาวต่างชาติอย่างประเทศลาวก็ให้ความสนใจเป็นจำนวนมาก รอคอยที่จะได้ชมปรากฏการณ์นี้เป็นบุญตาสักครั้ง
ซึ่งปีนี้ งานบั้งไหพญานาค ตรงกับวันจันทร์ที่ 10 ตุลมคม 2565 ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 โดยจังหวัดหนองคายได้ถือโอกาสจัดงาน “บั้งไฟพญานาค” ขึ้น เพื่อสักการะบูชาองค์พญานาคตามความเชื่อเก่าแก่ที่สืบทอดมายาวนาน และเพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดหนองคาย และจังหวัดบึงกาฬ เพราะในค่ำคืนนี้ผู้คนจำนวนมากจะเข้ามาจับจองพื้นที่เพื่อรอชมความสวยงามของปรากฏการณ์ “บั้งไฟพญานาค”
เว็บไซต์ Mthai.com นำเกร็ดความรู้ดีๆเกี่ยวกับประเพณีบั้งไฟพญานาคมาฝาก เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักความเป็นมาของประเพณีนี้
ความเป็นมาของประเพณีบั้งไฟพญานาค
บั้งไฟพญานาค เป็นปรากฎการณ์ที่ยังไม่มีคำอธิบายที่ชัดเจน โดยมีลักษณะของการเกิดลูกไฟขนาดเล็กเท่าไข่หานหรือผลส้ม สีแดงอมชมพู ไม่มีกลิ่น ไม่มีควัน ไม่มีเสียง พุ่งขึ้นจากกลางลำน้ำโขงสู่ท้องอากาศด้านบน โดยพุ่งสูงประมาณ 1-30 เมตร เป็นเวลาประมาณ 5-10 วินาที แล้วหายไปในอากาศ โดยไม่โค้งลงมาเหมือนดอกไม้ไฟ
โดยปรากฏการณ์นี้ จะเกิดขึ้นปีละ 1 ครั้ง ในช่วงวันออกพรรษา หรือ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ตามปฏิทินลาว ซึ่งอาจตรงกับวันแรม 1 ค่ำ หรือ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของไทย ซึ่งตำแหน่งที่ปรากฏบั้งไฟพญานาคมีประมาณ 20 จุด โดยจำนวนลูกไฟที่พบมากที่สุด คือที่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย อีกทั้งบั้งไปพญานาคยังขึ้นตามหนองน้ำ บ่ำน้ำ ลำห้วย ที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากลำน้ำโขงราว 500 เมตร โดยปรากฏการณ์บั้งไฟพญานาคจะขึ้นระหว่างตะวันตกดินถึง 23.00 น.ซึ่งทางริมฝั่งโขงของประเทศลาวก็สามารถชมปรากฏการณ์บั้งไฟพญานาคที่ฝั่งของลาวได้เช่นกัน
และปีนี้จังหวัดหนองคาย ได้จัดงาน ในชื่อ อยากชวนเธอไปเที่ยว ประเพณีออกพรรษาและบั้งไฟพญานาคโลกประปี 2565
- งานเริ่มต้นวันที่ 7-13 ต.ค. 65 กิจกรรม ณ ริมโขงเทศบาลเมืองหนองคาย
- พิธีบวงสรวงและรำบูชาพญานาค ในวันที่ 7 ต.ค. 65
- การแสดงแสง-สี-เสียง คืนวันที่ 8-9 ต.ค. 65
- กิจกรรมลอยเรือไฟ
- พิธีบวงสรวงเจ้าแม่สองนาง
- พิธีบวงสรวงพระธาตุกลางน้ำและพิธียกฉัตรพระธาตุหล้าหนอง
- กิจกรรมตักบาตรเทโวโรหนะ เช้าวันที่ 11 ต.ค. 65
- กิจกรรมถนนอาหาร
- กิจกรรมถนนคนเดิน
- กิจกรรมแข่งขันเรือยาวตามประเพณี
- กิจกรรมแข่งขันมวย
- กิจกรรมอนุรักษ์กระทงกาบกล้วย
- ลอยกระโป๋ไฟ/ลอยกระทงสาย คืนวันที่ 10 ต.ค. 65
- กิจกรรมอนุรักษ์เรือยาวโบราณ
- กิจกรรมขบวนแห่ปราสาทผึ้งและถวายปราสาทผึ้ง
- กิจกรรมการประกวดเทพธิดานาคีเทพบุตรนาคา
- กิจกรรมประกวดธิดาลุ่มน้ำโขง(สาวประเภทสอง)
- และมาถ่ายรูปสวยๆกับอุโมงค์ไฟริมโขงกันค่ะ
ในคืนวันที่ 10 ต.ค. ชมปรากฎการณ์บั้งไฟพญานาคตลอดแนวริมโขงอำเภอโพนพิสัยและอำเภอรัตนวาปีค่ะ พร้อมกิจกรรมอื่นๆอีกมากมาย
ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก: ศูนย์บริการข้อมูลข่าวสารการท่องเที่ยวจังหวัดหนองคาย