อีกหนึ่งประเพณีที่ชาวไทยเชื้อสายจีนคงคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี กับเทศกาลไหว้พระจันทร์ ที่จะช่วยเสริมความเป็นสิริมงคลให้ชีวิตปังได้ตลอดทั้งปี
วันไหว้พระจันทร์ 2567
วันไหว้พระจันทร์ เป็นเทศกาลตามวัฒนธรรมจีนที่มีขึ้นในกลางฤดูใบไม้ร่วง เพื่อเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยว จะมีขึ้นในคืนวันเพ็ญเดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งในปีนี้ตรงกับวันที่ 17 กันยายน 2567 และในเทศกาลไหว้พระจันทร์นี้ ชาวจีนจะเฉลิมฉลองด้วยการไหว้ดวงจันทร์ในเวลากลางคืนด้วย โดยการเฉลิมฉลองนี้ มักจะประดับโคมไฟสีแดง เป็นสีสันยามค่ำคืน หรือบางแห่งอาจมีการเชิดมังกร ทั้งนี้จะมีชื่อเรียกต่างกันออกไปตามแต่ท้องถิ่น
ของไหว้พระจันทร์
ความจริงแล้วไหว้พระจันทร์ไม่ใช่เรื่องยุ่งยากเลย หากเพิ่มความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิต เพียงแค่จัดเตรียมของให้ครบ และทำพิธีให้ถูกต้องตามนี้
- น้ำชาหรือใบชา 4 ถ้วย
- อาหารเจ 4 อย่าง
- ขนมหวาน 4 อย่าง
- ผลไม้ 4 อย่าง
ขั้นตอนการไหว้พระจันทร์
ในสมัยก่อนชาวจีนที่เป็นผู้ชายจะไม่นิยมไหว้พระจันทร์ เนื่องจากชาวจีนเชื่อว่าพระจันทร์นั้นถือเป็นหยินซึ่งเป็นธาตุของผู้หญิง และผู้ชายถือเป็นหยาง ดังนั้นจึงให้ผู้หญิงเป็นคนไหว้เท่านั้น แต่ปัจจุบันชาวจีนทั้งผู้หญิงและผู้ชายก็สามารถไหว้พระจันทร์ได้ แต่มักจะให้ผู้หญิงเป็นคนไหว้คนแรก ซึ่งในการไหว้พระจันทร์จะต้องทำพิธี ดังนี้
- ไหว้เจ้าในช่วงเช้า จัดของไหว้เจ้าเหมือนปกติ แต่เพิ่มขนมไหว้พิเศษ คือ ขนมไหว้พระจันทร์, ขนมโก๋, ขนมเปี๊ยะ
- ไหว้บรรพบุรุษ จัดของไหว้บรรพบุรุษเหมือนปกติ แต่เพิ่มขนมไหว้พิเศษ คือ ขนมไหว้พระจันทร์, ขนมโก๋, ขนมเปี๊ยะ
- ไหว้เจ้าแม่ในตอนค่ำ เมื่อดวงจันทร์เริ่มปรากฏบนท้องฟ้า
สำหรับสถานที่ไหว้พระจันทร์ในตอนค่ำนั้นควรเลือกที่ที่อยู่กลางแจ้ง ซึ่งอาจเป็นลานบ้าน หน้าบ้าน หรือดาดฟ้าก็ได้ และให้ตั้งโต๊ะหันหน้าไปทางทิศตะวันออก
เคล็ดลับ คือ ควรจัดโต๊ะบูชาให้เสร็จก่อนพระจันทร์ลอยขึ้นฟ้า เมื่อเห็นพระจันทร์ลอยสู่ฟ้าแล้ว ให้จุดธูปเทียนอธิษฐานขอพรจากพระจันทร์ และควรเก็บโต๊ะก่อนที่พระจันทร์จะเลยศีรษะไปหรือเมื่อเทียนเล่มใหญ่ดับลง
เมื่อเสร็จสิ้นพิธีควรนำของไหว้มารับประทาน โดยเฉพาะขนมไหว้พระจันทร์ที่ควรนำมาหั่นแบ่งให้เท่ากับจำนวนคนในครอบครัว และควรแบ่งให้แต่ละชิ้นมีขนาดเท่ากัน เพื่อความเป็นสิริมงคล และเพื่อให้สุขภาพแข็งแรงปราศจากโรคภัยไข้เจ็บตามความเชื่อ ส่วนอาหารอื่น ๆ นั้นไม่จำเป็นต้องรับประทานให้หมด อาจเก็บไว้บางส่วน หรือนำไปแจกญาติ ๆ ก็ได้เช่นกัน
คาถาไหว้พระจันทร์
“ไถ่อิมผ่อสักเฮี่ยงตังไล๊ โชยเต๊งตี่เง็กกิ๋วเต่งไคจับบ่วงโป้ยโซยจูผ่อสัก
จูฮุกผ่อสักเหลียงเปียงไป๊ จูจุงฮุกเก่งบ่อฮุ๊งตี่
ฉุกจุ้ยโน๊ยฮวยหมั๋วตี่ไคท้าวตั่วฉีกจั๊งจูป้อถะ
พั๊วซอสี่ไก่งั้งกวงเม็งเจกฮุกป่อตับทีตี่อึง
หยี่ฮุกป่อตับแป๋บ้ออึงต่อแซแป่บ้อเจ็งฮกซิ่ว
ก่วยสี่แป่บ้อจ๋าเถี่ยวแซนำมอฮุกนำมอหวบ
นำมอออนีถ่อฮุกทีล๊อซี๊งตี่หล่อซี๊ง
นั๊งหลี่หลั่งหลั่งหลี่ซิงเจกเฉียกใจเอียงฮ่วยอุ่ยติ๊ง
อู่หนั่งเนี่ยมติ๊กฉีกเพียงไถ่อิมเก็งแซซี่ปุกตะตี่เง็กมึ้ง”
สำหรับสายมูท่านไหนที่ยังไม่เคยไหว้ แล้วอยากจะลองไหว้ดูส้กครั้ง เทศกาลไหว้พระจันทร์ปีนี้เตรียมตัวไว้ให้พร้อม แล้วออกไปขอพรพระจันทร์เสริมความเป็นสิริมงคลกันเถอะ!
