มละ คือ มลทิน 9 ประการ พร้อมแนวทางแก้
มละ หมายถึง มลทิน 9 ประการ พระพุทธเจ้าตรัสสอนเรื่อง มละ ไว้ว่าคือมลทินแห่งจิตใจ หมายถึง การปิดบังจิตไม่ให้มีความเห็นแจ้งหรือแม้แต่เพียงแจ่มใส มี 9 ประการดังต่อไปนี้
มลทิน 9 ประการ
- โกรธ คือ ความขุ่นแค้นขัดเคืองในบุคคล หรือในสัตว์ที่ตนไม่ชอบใจ มีอาการเศร้าหมอง มืดมัวและเร่าร้อน เมื่อเกิดแล้ว เป็นสมุฏฐาน คือ เหตุให้เกิดโทสะ ความคิดร้าย ถ้าสติรั้งไม่อยู่ ย่อมพูดคำหยาบ ก่อการวิวาท ทำร้ายร่างกาย
- ลบหลู่คุณท่าน คือ ไม่รู้จักบุญคุณของท่านที่มีแล้วแก่ตน แก่ผู้อื่น หรือประเทศชาติแม้มีโอกาสก็ไม่คิดตอบแทนบุญคุณของท่าน บางทีกลับแสดงอาการดูหมิ่นท่านเสียอีก จัดเป็นความมีใจหยาบกระด้างประเภทหนึ่ง
- ริษยา หมายถึง ความที่จิตดิ้นรน กระวนกระวาย กระสับกระส่ายในเมื่อเห็นผู้อื่นดีกว่าตนหรือเสมอตนจะอดทนอยู่ไม่ได้
- ตระหนี่ หมายถึง ความเหนียวแน่น แม้มีความจำเป็นก็ไม่ยอมแบ่งปันความรู้ สิ่งของ ไม่แบ่งปันช่วยเหลือ หรือแม้กระทั่งชื่อเสียง คุณงามความดีก็ไม่ปรารถนาจะบริจาคแก่ใคร
- มายา หมายถึง เจ้าเล่ห์ เจ้าอุบาย แสดงอาการกาย วาจาผิดปกติจากความเป็นจริงด้วยประสงค์จะให้เขาเกิดความเอ็นดูสงสาร เป็นต้น
- มักอวด หมายถึง การคุยอวดคุณความดีของตนเพื่อยกตนเองว่าวิเศษโดยแสดงออกทางกายหรือทางวาจาเพื่อให้ผู้อื่นรู้ว่าตนมีโคตรตระกูล ยศ ศักดิ์ ความรู้และคุณธรรมดีอย่างนั้นดีอย่างนี้เพื่อให้เขานิยมชมชอบในตน รักใคร่ นับถือตน
- ปดเท็จ หมายถึง การพูดให้ผิดไปจากความจริง ไม่ใช่เพียงวจีกรรม หากแต่หมายถึงเจตนาหรือนิสัยแห่งความเป็นผู้ไม่เปิดเผยความจริง จิตไม่ชอบแสดงอะไรตามเป็นจริงเสียจนเคย การเขียนหนังสือปด หรือสั่นศีรษะ พยักหน้าให้เขาเข้าใจผิด ก็จัดว่าพูดปด เป็นการปดเท็จ
- ความปรารถนาลามก หมายถึง ความปรารถนาชั่ว เช่น ปรารถนาได้ทรัพย์ในทางทุจริต มิจฉาชีพต่าง ๆ เช่น การต้มตุ๋น ล่อลวงอวดคุณวิเศษหลอกลวงเขาเลี้ยงชีวิต เป็นต้น
- เห็นผิด หมายถึง ความเห็นผิดที่ผิดจากคติทางพระพุทธศาสนา ภาษาบาลีเรียกว่า มิจฉาทิฐิ คือ เห็นว่าบาปบุญไม่มี มารดาบิดาครูบาอาจารย์ไม่มีคุณ คือเห็นท่านเป็นแต่เพียงบุคคลที่มีหน้าที่อย่างใดอย่างหนึ่งตามปรกติเท่านั้น เป็นต้น
โดยมละนี้ ข้อเห็นผิด จัดเป็นโทษร้ายแรงที่สุด เพราะ ความเห็นผิดเมื่อเกิดมีแก่ผู้ใด ผู้นั้นย่อมทำชั่วได้ทุกอย่าง และถ้ามีความเห็นผิดดิ่งเป็นนิยตะ (แปลว่า แน่นอน แท้จริง) ก็นับว่าอาภัพที่สุด
ธรรมที่เป็นเครื่องชำระจิตจากมลทิน 9 อย่าง คือ
โกรธ แก้ด้วยขันติ เมตตา กรุณา
ลบหลู่คุณท่าน แก้ด้วยกตัญญูกตเวที
ริษยา แก้ด้วยมุทิตา
ตระหนี่ แก้ด้วยทาน
มายา แก้ด้วย อุชุ อาชวะ ความซื่อตรง
มักอวด แก้ด้วย อัตตัญญุตา (รู้ตัว รู้ตน รู้หน้าที่ รู้สถานภาพ) อปจายนะ (เคารพ นอบน้อม)
ปดเท็จ แก้ด้วยสัจจวาจา
ความปรารถนาลามก แก้ด้วยเห็นชอบตามคลองธรรม
เห็นผิด แก้ด้วยเห็นชอบตามคลองธรรม
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
นิวรณ์ ๕ และวิธีดับนิวรณ์ ๕ เครื่องกั้นจิตมิให้บรรลุธรรม
ปฏิจจสมุปบาท 12 ประการ มีอะไรบ้าง
คำสอนพระพุทธศาสนา กุศลมูล 3 คืออะไรมีอะไรบ้าง
คำทำนายดวงชะตาของคุณวางจำหน่ายแล้ววันนี้
ช่องทางการสั่งซื้อที่แอปพลิเคชัน MTHAI
มือถือแอนดรอยด์ : https://play.google.com/store/apps/details
มือถือ iOS ไอโฟน : https://apps.apple.com/gr/app/mthai-com/id471243201
