กราบพระพุทธบรมไตรโลกนาถ วัดราชประดิษฐาน อยุธยา
วัดสำคัญแห่งกรุงศรีอยุธยา

วัดราชประดิษฐาน เป็นวัดโบราณ อยุธยา มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ด้วยเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยาหลายพระองค์ มีการกล่าวถึงในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาอยู่บ่อยครั้ง เป็นวัดที่สร้างขึ้นเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีแต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าใครเป็นคนสร้างและสร้างในรัชสมัยใด

ประวัติวัด
ตัววัดตั้งอยู่ริมปากคลองประตูข้าวเปลือกฝั่งตะวันตก ภายในกำแพงพระนคร ไม่ปรากฏหลักฐานว่าใครเป็นคนสร้างและสร้างในรัชสมัยใด แต่วัดราชประดิษฐาน มีหมายความว่า วัดที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสร้าง ดังนั้น จึงมีข้อสันนิษฐานว่า ผู้สร้างวัดนี้คงเป็นพระเจ้าแผ่นดินแน่นอน หลังจากเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 วัดราชประดิษฐานถูกปล่อยร้างเรื่อยมา จนกระทั่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขุนศรีสงครามเป็นแม่กองบูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2460 และได้รับพระราชทานวิสุงคามเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2497

ปัจจุบันพื้นที่ของวัดราชประดิษฐาน ได้รวมเอาพื้นที่ของ วัดท่าทราย ไว้ด้วย ซึ่งอยู่ด้านทิศตะวันออก ฝั่งตรงข้ามของคลองประตูข้าวเปลือก นอกจากนี้วัดราชประดิษฐานยังได้รวมพื้นที่ของ วัดสุวรรณาวาส ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกของวัดราชประดิษฐาน ซึ่งไม่ทราบประวัติความเป็นมา แต่บริเวณนี้ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นป่าตะกั่วและป่ามะพร้าวและเป็นที่ตั้งของโรงช้างหลวง จึงสันนิษฐานได้ว่าวัดนี้อาจเป็นวัดที่ผู้ดีมีตระกูลซึ่งรับราชการอยู่ในกรมพระคชบาลในสมัยอยุธยาเป็นผู้สร้างขึ้น ปัจจุบันวัดสุวรรณาวาสเหลือ ซากพระวิหาร ซากพระอุโบสถ เจดีย์ทรงระฆังกลม เจดีย์ทรงกลมบนฐานแปดเหลี่ยม ส่วนวัดท่าทรายปัจจุบันเหลือ พระอุโบสถ หอสมณธรรม เจดีย์ทรงปรางค์แปดเหลี่ยม เจดีย์ทรงกลม พระพุทธบาท-พระพุทธฉายจำลอง และหอระฆัง

การกล่าวถึงวัดราชประดิษฐานในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา
- เมื่อครั้งสมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จสวรรคต พระยอดฟ้าเสด็จขึ้นครองราชสมบัติในขณะที่มีพระชนมายุยังน้อย พระเฑียรราชาจึงอยู่ในฐานะที่อาจก่อความระแวงว่าจะแย่งชิงราชสมบัติได้ ดังนั้น พระองค์จึงเสด็จออกผนวชที่วัดราชประดิษฐาน พระองค์ได้ลาผนวชและเสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ หลังจากที่ขุนวรวงศาธิราชและท้าวศรีสุดาจันทร์ถูกปลงพระชนม์
- เมื่อพระศรีศิลป์ พระราชโอรสในสมเด็จพระไชยราชาธิราชและท้าวศรีสุดาจันทร์มีพระชันษาได้ประมาณ 14 พรรษา สมเด็จพระมหาจักรพรรดิจึงทรงให้ออกผนวชเป็นสามเณร ณ วัดราชประดิษฐาน แต่พระศรีศิลป์ก่อขบถต้องปืนสิ้นพระชนม์เสียก่อน
- วัดนี้เคยเป็นที่ประทับของสมเด็จพระเจ้าอุทุมพร (ขุนหลวงหาวัด) ในขณะที่พระองค์ผนวชเป็นพระภิกษุ
- ปัจจุบันพื้นที่ของวัดราชประดิษฐาน ได้รวมเอาพื้นที่ของ วัดท่าทราย ไว้ด้วย ซึ่งอยู่ด้านทิศตะวันออก ฝั่งตรงข้ามของคลองประตูข้าวเปลือก โดยถูกกล่าวถึงในพงศาวดารว่า สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ได้ลดยศและให้สมเด็จพระอาทิตยวงศ์ไปอยู่เรือนเสาไม้ไผ่ 2 ห้อง 2 หลังริมวัดท่าทราย และให้คนรับใช้ไว้ 2 คนแต่พออยู่ตักน้ำหุงข้าว ภายหลังก่อกบฏจึงถูกสำเร็จโทษ
- พื้นที่ปัจจุบันของวัดราชประดิษฐาน เคยเป็นที่จำพรรษาของ พระมหานาค กวีสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ผู้แต่ง ปุณโณวาทคำฉันท์ เมื่อครั้งยังเป็นพื้นที่ของวัดท่าทราย


ปัจจุบันวัดราชประดิษฐานมีถาวรวัตถุคือ พระอุโบสถภายในประดิษฐานพระพุทธบรมไตรโลกนาถ พระเจดีย์ย่อมุมทรงกลีบมะเฟือง และพระประโทนจำลอง

อุโบสถใหม่



จิตรกรรมฝาผนังในอุโบสถเก่า หลักฐานสำคัญสมัยกรุงศรีอยุธยา
ที่ผนังพระอุโบสถเก่าของวัดนี้มีภาพเขียนสมัยอยุธยาเป็นรูปภาพสมัยครั้งคนไว้ผมยาว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 เคยเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทอดพระเนตร และโปรดเกล้าฯ ให้กรมขุนรชสีหวิกรมถ่ายอย่างภาพนั้นไว้ ในรัชกาลที่ 5 แรกเสวยราชสมบัติก็เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรภาพเขียนดังกล่าวนี้ถึง 2 ครั้ง ปัจจุบันปรากฏว่ารูปภาพลบเลือนไปหมด เพราะพระอุโบสถไม่มีหลังคา อีกทั้งพระอุโบสถหลังนี้ทางวัดได้รื้อถอนเมื่อ พ.ศ. 2507 เพื่อสร้างพระอุโบสถใหม่ จึงไม่หลงเหลือให้เห็นแล้วในปัจจุบัน














ภาพโดย MTHAI TEAM
ที่อยู่ : 69 ถนนอู่ทอง ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
Google map : https://maps.app.goo.gl/DiJ7QhzbgEEYiUss5
เวลาเปิด – ปิด : 08.00 น. – 18.00 น.
เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
กราบพระใหญ่เทพนิมิตพิชิตมาร วัดบันได อยุธยา
เที่ยวชม ‘วัดใหญ่ชัยมงคล’ พระเจดีย์ชัยมงคล เจดีย์ที่สูงที่สุดในอยุธยา
กราบหลวงพ่อพระศรีโคดม ขอพรโชคลาภ วัดประดู่ตะบอง อยุธยา
