โรคพิษสุนัขบ้า เป็นเชื้อไวรัสที่มีความรุนแรงมากผลจากการติดเชื้อจะทำให้ระบบประสาทถูกทำลายและตายได้ในที่สุด สามารถติดต่อได้โดยตรงจากการถูกกัดหรือข่วนซึ่งเชื้อไวรัสจะอยู่ในน้ำลายของสัตว์นั่นเอง หลายบ้านเลี้ยงหมาแมวไว้อาจมีรอยแผลขีดข่วนได้ หรือบางคนถูกหมาแมวกัดระหว่างทางยิ่งอันตราย ปัจจุบันยังไม่มียาที่ใช้ในการรักษา แต่ โรคพิษสุนัขบ้า ก็สามารถป้องกันได้โดยการฉีดวัคซีน
อาการ โรคพิษสุนัขบ้า
- วันแรกๆจะมีไข้ต่ำๆ ปวดหัว อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร เจ็บคอ ปวดตามเนื้อตัว และมีอาการคันบริเวณที่ถูกกัด
- กระสับกระส่าย กระวนกระวาย สับสน และหงุดหงิด
- กลัวแสง กลัวลม กลัวน้ำ
- กล้ามเนื้อกระตุก หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก กลืนลำบาก
- มีอาการชัก หมดสติ และอาจเสียชีวิตภายใน 2-10 วัน
วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น
- ให้รีบล้างทำความสะอาดแผลถูกกัดด้วยสบู่และน้ำสะอาดหลายๆครั้ง หากแผลลึกต้องล้างถึงกันแผล
- ทายาฆ่าเชื้อ เช่น เบต้าดีน โพวีโดนไอโอดีน ฮิบิเทนในน้ำ แอลกอฮอล์ 70% หรือทิงเจอร์ไอโอดีน เพื่อช่วยลดอัตราเกิดโรค
- ไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุดเพื่อรับการฉีดวัคซีน
- ควรกักสุขนัขไว้ประมาณ 15 วัน เพราะสัตว์มักตายหลังจากมีเชื้อออกมาในน้ำลาย 7-10 วัน
การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าสามารถทำได้ 2 แบบ คือ ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ และฉีดเข้าในผิวหนัง โดยให้ฉีดวัคซีนในช่วง 14 วันแรกหลังจากสัมผัสโรคเพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน
การฉีดก่อนสัมผัสโรค
สำหรับบางคนต้องเดินทางไปต่างประเทศที่มีความเสี่ยงก็ควรพิจารณาฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าล่วงหน้า ซึ่งการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าก่อนการสัมผัสโรค จะต้องฉีดทั้งหมด 3 ครั้ง
เข็มแรก คือวันที่ไม่พบแพทย์
เข็มที่ 2 ถัดออกไปจากเข็มแรก 7 วัน
เข็มสุดท้าย คือวันที่ 21 หรือ 28
หลังจากนั้นก็จะมีภูมิคุ้มกันโรคพิษสุนัขบ้าไปตลอดชีวิต แต่เมื่อถูกสุขนัขกันก็จะต้องไปให้แพทย์ฉีดวัคซีนกระตุ้นอีก 1 เข็มและไม่จำเป็นต้องให้ยาอิมมูโนโกลบุลิน ภายหลังได้รับวัคซีนชุดแรกครบ 1 ปีแล้ว ให้ทำการฉีดวัคซีนกระตุ้นซ้ำอีก 1 เข็ม
การฉีดหลังสัมผัสโรค
กรณีฉีดเข้ากล้ามเนื้อ
ในกรณีของการฉีดใต้หนัง จะฉีดในวันที่มาพบแพทย์ครั้งแรก เข็มถัดมาจึงฉีดในวันที่ 3, 7 และ 28 รวมทั้งหมด 4 เข็ม โดยฉีดบริเวณต้นแขนทั้ง 2 ข้างข้างละ 1 จุด
กรณีฉีดเข้าในผิวหนัง
ในกรณีของการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ เหนัง จะฉีดในวันที่มาพบแพทย์ครั้งแรก เข็มถัดมาจึงฉีดในวันที่ 3, 7, 14 และ 28 รวมทั้งหมด 5 เข็ม โดยฉีดวัคซีนเข้าบริเวณกล้ามเนื้อต้นแขนครั้งละ 1 เข็ม
ราคาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า
- ราคาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ของ โรงพยาบาลรัฐ ประมาณราคาเข็มละ 200 บาท สำหรับโรงพยาบาลเอกชนรวม 3 เข็ม อยู่ที่ประมาณราคา 1,800 บาท
- กรณีใช้สิทธิประกันสังคม ผู้ประกันตนสามารถเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้ารักษาในโรงพยาบาลที่ตนเองเลือกโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย แต่ถ้าหากเข้ารับบริการจากทางโรงพยาบาลเอกชน สามารถเบิกค่าบริการทางการแพทย์เท่าที่จ่ายจริงไม่เกินครั้งละ 2,000 บาท
- กรณีใช้สิทธิบัตรทอง สามารถเข้ารับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในสถานพยาบาลของรัฐทุกแห่ง แม้ว่าจะไม่ได้เป็น รพ.ตามสิทธิก็ตาม
เรียบเรียงโดย Health Mthai Team
