เคยสงสัยกันไหมว่า คำศัพท์ คำราชาศัพท์ ที่มีความหมายว่า “ตาย” ไม่ว่าเป็น เสียชีวิต สวรรคต สิ้นพระชนม์ สิ้นชีพิตักษัย ทิวงคต ถึงแก่พิราลัย นั้นใช้ต่างกันอย่างไร และใช้กับบุคคลระดับไหนบ้าง วันนี้เราจะไปหาคำตอบพร้อมๆ กัน เพื่อเป็นเกร็ดความรู้ให้กับน้องๆ วัยเรียน เพื่อจะได้ทำความเข้าใจ และนำไปใช้ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม
รู้หรือไม่? คำว่า “ตาย”
ใช้ต่างกันอย่างไร และใช้กับบุคคลระดับไหน?
คำว่า “ตาย” ใช้กับบุคคลฐานะต่างๆ ดังนี้
สวรรคต (อ่านว่า สะ-หฺวัน-คด) ใช้กับ พระเจ้าแผ่นดิน สมเด็จพระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระยุพราช สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช และพระบรมราชวงศ์ ที่ทรงได้รับพระราชทานฉัตร ๗ ชั้น
ทิวงคต ใช้กับ พระยุพราช หรือเจ้าฟ้าซึ่งได้รับการเฉลิมพระยศพิเศษ
สิ้นพระชนม์ ใช้กับ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า พระสังฆราช สมเด็จเจ้าฟ้า เจ้าฟ้า พระองค์เจ้า
สิ้นชีพิตักษัย ใช้กับ หม่อมเจ้า
ถึงแก่พิราลัย ใช้กับ สมเด็จเจ้าพระยา เจ้าประเทศราช
ถึงแก่อสัญกรรม ใช้กับ ผู้ที่มีบรรดาศักดิ์เป็นเจ้าพระยา, นายกรัฐมนตรี, ประธานาธิบดี, ประธานองคมนตรี, องคมนตรี, ประธานรัฐสภา หรือ ผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า
ถึงแก่อนิจกรรม ใช้กับ พระยาหรือผู้ที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตั้งแต่ชั้นประถมาภรณ์มงกุฎไทยขึ้นไปหรือทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ
ถึงแกมรณภาพ ใช้กับ ภิกษุ สามเณร
ถึงแก่กรรม ใช้กับ สุภาพชนทั่วไป
ล้ม ใช้กับ สัตว์พาหนะที่มีรูปร่างใหญ่ เช่น วัว ช้าง ควาย
ตาย ใช้กับ คน สัตว์ทั่วไป
เสียชีวิต เป็นคำสุภาพของ “ตาย” เรานิยมใช้ คำว่า “เสียชีวิต” กับคนในภาษาทางการ และใช้คำว่า “ตาย” ในภาษาพูด