คุณยายสมใจ เต๊ะดอเลาะ เจ้าของขนมไทยสูตรเด็ดที่มีมานานกว่า 50 ปี คุณยายเล่าว่าทำขนมมาตั้งแต่อายุประมาณ 14 – 15 สมัยเด็กคุณพ่อคุณแม่ทำขาย พอคุณยายกลับมาจากโรงเรียนก็มาช่วยคุณแม่ทำ ก็ขายตามคลอง พี่น้องเยอะ เข้าบ้านโน้น เข้าบ้านนี้ คุณยายทำขนมมาเรื่อยๆ กลายเป็นสูตรขนมไทยสืบทอดต่อกันมาได้ส่งต่อความอร่อยจากรุ่นสู่รุ่นจนถึงทุกวันนี้
บทสัมภาษณ์คุณยายสมใจ เต๊ะดอเลาะ
“ยายทำขนมมาตั้งแต่อายุประมาณ 14 – 15 และยังอยู่โรงเรียน คุณพ่อคุณแม่เขาก็ทำขาย แล้วคุณยายกลับมาจากโรงเรียนก็มาช่วยคุณแม่ทำ ก็ทำมาประมาณ 50 กว่าปี ก็ขายตามคลอง พี่น้องเยอะ เข้าบ้านโน้น เข้าบ้านนี้ เมื่อก่อนจะมีเป็นบ่อเป็นคลอง พอเราแวะเข้าไปก็ ซื้อขนมไหมจ๊ะ? ซื้อขนมไหมจ๊ะ? เขาก็จะ ‘มีขนมอะไรล่ะคะวันนี้’ เราก็จะบอกกับเขาว่ามีขนมนี่ๆ อะไรอย่างนี้ แต่พอหน้าแล้ง คุณยายก็ทำขนมอาจจะไปส่งตามร้านพี่น้องที่ขายของอยู่ ก็เดินขายบ้านนู้น เข้าบ้านนี้ แต่เราไม่ได้ทำเยอะถึงขนาดไหน แต่ตอนนี้จะเยอะ เยอะมาก”
“คุณยายอ่ะนะ ทำอะไรเก่ง คุณยายก็เก่งไปหมดทุกเรื่องเลย ทุกขนมเลยว่าอย่างงี้ดีกว่า เพราะที่ผ่านมามันเยอะไง เราก็ต้องทำตลอด แต่วันนี้จะถามว่าอะไรเก่ง ยายก็ทำได้หมดทุกอย่าง คือจะเอาอะไรเก่งก็ไม่รู้จะเอาขนมอะไรชนะ เพราะมันเก่งอยู่ทุกเรื่อง เอาว่าถ้าลูกค้ากินติดใจ ถูกใจ ก็ขอให้ลูกค้าได้กินกันไปเรื่อยๆ ขนมของคุณยายน่ะมันอร่อยก็กินไป ถูกใจถูกปากก็กินไปให้เรื่อยๆ”
บทสัมภาษณ์คุณปู อนงค์นาฎ และ คุณนัท พัชริดา หลานคุณยาย
คุณยายทำ เดี๋ยวหลานช่วยขายเอง
“เราสองคนมีงานประจำที่ทำกันอยู่ แล้วก็อาจจะมีรับ Job ถ่ายรูปกันบ้าง จนถึงช่วงโควิดรอบที่สอง เราก็อยากหารายได้เสริม เพราะว่าช่วงนั้นงานถ่ายรูปก็น้อยลง เราก็เลยเห็นว่า คุณยายบ้านเราทำขนมกันอยู่แล้ว เราก็เลยเริ่มจากเอาขนมของคุณยายมาถ่ายรูปเล่น ถ่ายแล้วก็เซ็ทเหมือนแก้เหงา ตอนแรกนะคะ ทีนี้เราก็ลงโพสต์ลงในเฟซบุ๊กส่วนตัวของตัวเองก่อน แล้วมีเพื่อนๆ ในระแวกบ้านสนใจ แบบว่าเห็นว่ามันน่ากินขึ้น ก็เลยสั่งกันพรีออเดอร์แล้วก็ไปส่ง”
“ตอนนั้นเราก็พรีออเดอร์แบบยังไม่มีเพจ แล้วจนมีลูกค้าเข้ามาคุย พูดคุยกับเรา เห็นว่าเราเป็นเด็ก ก็เลยถามว่า ขนมนี้ใครทำ ทำกันเองเหรออะไรอย่างงี้ เราก็จะตอบว่า ยายทำค่ะ ขนมของที่บ้าน คุณยายทำค่ะ หนูเอามาขาย แล้วก็เลยเป็นจุดเริ่มต้นของแบรนด์คุณยายทำให้หลานขาย”
“หลังจากนั้นปูก็เลยเปิดเพจ เพราะว่าฐานลูกค้าของเราเริ่มกว้างขึ้น ลูกค้าเขาต้องการช่องทางการติดต่อ หรือแบบอยากรู้ว่าขายวันไหนอะไรบ้าง เราก็เลยตัดสินใจเปิดเพจแล้วก็สร้างแบรนด์มาถึงตอนนี้อ่ะค่ะ”
ครอบครัวขนมไทย ทำกันทั้งบ้าน
“คือคนที่ทำขนมได้ เขาก็จะทำขนมกัน ถ้าคนที่แบบไม่อยากออกไปข้างนอก ไม่อยากออกไปค้าขาย แบบค้าขายไม่เก่ง ไม่ถนัดคำนวณเลขอะไรอย่างนี้ ก็จะถนัดงานฝีมือ งานประดิษฐ์ประดอยก็แบ่งกันไป ก็จะคุณป้า คุณน้า คุณอา มีพ่อแม่ของรุ่นเราอะไรอย่างงี้ แบ่งกันไปทำตามขนมที่ตัวเองถนัดอ่ะค่ะ แต่เราก็จะมีคุณยายคอยส่งต่อสูตรให้ คอยดู QC ต่างๆ ว่าขนมมันได้คุณภาพแบบโบราณ อย่างที่เขาเคยทำสมัยก่อนไหม จุดเด่นของเราก็คือ น่าจะเป็น 2 หัวข้อใหญ่ๆ หนึ่งเรื่องรสชาติ ที่มันรักษาความดั้งเดิมเอาไว้ รสชาติแบบดั้งเดิมที่ลูกค้าชอบชมกันกลับมา มีฟีดแบ็คกันกลับมาว่า โห…หากินยากมากเลย แบบกินที่ไหนก็ไม่เหมือน คิดถึงรุ่นยายของลูกค้าที่เคยทำให้ทาน แบบนึกถึงฟีลนั้น คือเราพยายามรักษารสชาติแบบดั้งเดิมโบราณเอาไว้”
“สองก็คือเรื่องรูปลักษณ์ที่แตกต่าง วิธีการห่อขนมแต่ละชนิดจะไม่เหมือนที่อื่น อย่างขนมสอดไส้ก็ไม่มีเตี่ยวทางมะพร้าวคาด จะเป็นร้านเดียวเลยที่ไม่เหมือนใคร แล้วก็ขนมเทียนก็ใช้ไม้กลัด ที่อื่นก็จะใช้สอดใบตอง พอมารุ่นเราแพ็คเกจจิ้งของยายทำให้หลานขาย ก็จะไม่ใช่แบบธรรมดาทั่วไป ตามท้องตลาดนัด เราก็จะมีใส่แพ็คเกจจิ้งชะลอมให้ดูถือแล้วรู้สึกว่า การถือขนมไทยไปฝากมันมีคุณค่านะ มันแตกต่างนะ ด้วยรสชาติบวกกับความทันสมัยมันก็ไปด้วยกันได้ค่ะ”
ส่งต่อความอร่อยจากรุ่น สู่รุ่น
“สำหรับร้านยายทำให้หลานขายอ่ะค่ะในอนาคตเราก็มีคุยๆ กันว่า ก่อนอื่นเราจะต้องให้ลูกหลานในบ้านรุ่นที่ 5 ของเรา ได้เรียนสูตรขนมจากคุณยาย ให้คุณยายสอนทำไว้บ้าง เพื่อจะได้รักษาสูตรของบ้านเราเอาไว้ด้วย ให้ต่อยอดไปเรื่อยๆ แล้วเราเองก็อาจจะมีแพลนขยายสาขาเพิ่มในพื้นที่ที่มันตอบโจทย์กับร้านเราค่ะ ก็อาจจะมีเมนูใหม่ๆ เพิ่มขึ้น ให้ลูกค้าได้ลองชิม ลองทาน เพราะว่าจริงๆ แล้วบ้านเรามีสูตรขนมที่หลากหลายมาก หลายชนิด แต่เพียงแค่ว่าเวลาและกำลังแรงมันอาจจะจำกัดในช่วงนี้ เราก็เลยเอาเฉพาะเมนูที่เราทำกันประจำๆ ก่อน แต่ว่าก็ยังมีอีกหลายเมนูที่น่าสนใจค่ะ”
บทสัมภาษณ์คุณยายสมใจ เต๊ะดอเลาะ
“ตอนนี้คุณยายก็แก่แล้วล่ะ คุณยายก็อยากจะถ่ายทอดอาชีพให้หลานๆ เหลนๆ เขาไป แต่ว่าการทำขนมของยาย ก็ต้องให้ได้รสชาติของยายที่ทำมา เพื่อจะต่อยอดให้ขายดิบขายดี ลูกค้ากินแล้วเขาจะได้ติดใจ แล้วเหมือนว่าวันนี้ ยายก็จะไปไม่ค่อยไหว แต่พวกหลานๆ ก็บอกว่ายายสู้ๆ เอ้า ก็ต้องสู้กันต่อไป แต่เราก็ยังดูแลอยู่ ว่าทำอย่างนี้นะ ทำให้ดี อย่าทำแบบว่านึกจะทำก็ทำเป็นขนมน่ะมันไม่ได้ มันต้องได้รสชาติของมัน ให้รสชาติกลมกล่อม ให้อร่อย ลูกค้าถึงจะติดใจ เมื่อตัวเรากินเองว่าอร่อย คนอื่นก็อร่อย แต่ถ้าเรากินไม่อร่อย คนอื่นก็บอกว่าไม่อร่อยเหมือนกัน”
