เชื่อกันว่ามนุษย์เงินเดือนหลายคนต้องอยาก ลืมตาอ้าปาก เพื่อยกระดับฐานะให้ดีขึ้นกว่าเดิม เพราะใครๆ ก็อยาก หมดหนี้ มีออม ด้วยกันทั้งนั้น แต่ด้วยภาระทางการเงินต่างๆ และวิถีชีวิตแบบหาเช้ากินค่ำทำงานแทบตาย เงินเก็บไม่มี หนี้ไม่ลด ทำให้ชักหน้าไม่ถึงหลัง ถ้ามารูปแบบนี้ใครที่มีหนี้ ก็ต้องเข้าใจถึงหนี้และวิธีที่จะปลดหนี้ให้ดีซะก่อน
หนี้คืออะไร
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน อธิบายคำว่า “หนี้” ไว้อย่างชัดเจนว่า “เงินที่ผู้หนึ่งติดค้างอยู่จะต้องใช้ให้แก่อีกผู้หนึ่ง” แต่ถ้าพูดกันแบบบ้านๆ ก็คือ ภาระทางการเงินที่เกินพอดี ซึ่งเราต้องชดใช้จนหมดตามสัญญาที่ได้ตกลงไว้
ทำไมเราถึงมีหนี้
สาเหตุของหนี้ ก็มีทั้งหนี้ที่เกิดขึ้นจากความจำเป็นหรือเหตุฉุกเฉินที่เราไม่ทันตั้งตัว เช่น อุบัติเหตุ เจ็บป่วย หรือ หนี้ที่เกิดจากพฤติกรรมการใช้จ่ายของเรา ทั้งเป็นคนใช้จ่ายเงินเกินตัว สายเปย์ หน้าใหญ่ ไม่เคยวางแผนเก็บเงินเผื่อเหตุฉุกเฉินต่างๆ นานา โดยปกติแล้ว หนี้มี อยู่ 2 ประเภท ได้แก่
- หนี้ไม่ดี คือ หนี้ที่ไม่ช่วยให้ก่อเกิดรายได้ ซ้ำร้ายมีแต่จะลดมูลค่าหรือเพิ่มภาระมากขึ้นไปทุกวันๆ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วมักจะเป็น หนี้เพื่อสร้างความสุข หรือเรียกง่ายๆ ว่าเป็นการซื้อเพื่อสนองความต้องการที่เกินจำเป็นนั่นเอง เช่น กระเป๋าแบรนด์เนม นาฬิการาคาแพง เป็นต้น
- หนี้ดี คือ หนี้ที่สามารถนำมาช่วยสร้างรายได้ มีจำนวนที่เหมาะสม ไม่กระทบกับสภาพคล่องหรือค่ากินอยู่ในแต่ละเดือน และเมื่อผ่อนหมดก็ยังกลายมาเป็นสินทรัพย์ได้อีกด้วย เช่น บ้าน คอนโด รถ หรือบางครั้งก็เป็นหนี้ เป็นต้น
อยากเริ่มหมดหนี้ฟังทางนี้
ขั้นแรกตั้งสติ ยอมรับความเป็นจริง เอาหนี้ทั้งหมดมากองรวมกัน เรียกคนในครอบครัวมารับรู้ฐานะทางการเงินที่จะเปลี่ยนไป และช่วยกันคิดหาวิธีลดค่าใช้จ่ายหรือเพิ่มรายได้ เพื่อหาเงินมาชำระหนี้ไห้มากที่สุด
ขั้นที่สอง ดูว่าหนี้ที่ต้องจ่ายทั้งหมดต่อเดือนเกินครึ่งหนึ่งของรายได้หรือไม่ เช่นรายได้ต่อเดือน รวม 25,000 บาท แต่ภาระหนี้รวม 20,000 บาท แบบนี้เข้าข่าย หนี้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอด
ขั้นที่สาม หยุดก่อหนี้เพิ่ม คือ หยุดรูด หยุดยืม และหยุดกู้
ขั้นตอนการปลดหนี้
1. รีบเคลียร์หนี้ที่ยอดเหลือน้อยให้หมดก่อน จะได้ลดภาระดอกเบี้ยที่พอกหางอยู่ แล้วเอาเงินที่เหลือไปจ่ายหนี้ก้อนอื่นต่อไป
2. รีบปิดหนี้ที่ดอกแพงเกินจริง เช่น หนี้นอกระบบ ดอกเบี้ย 10% ต่อเดือน เพราะจ่ายแต่ดอกเบี้ยบางทียังมากกว่าเงินต้นที่ไปกู้มาอีก แถมเงินต้นก็แทบไม่ลดเลย ให้ลองต่อรองกับเจ้าหนี้ ขอลดดอกเบี้ย หรือขอแบ่งจ่ายเป็นงวดๆ จะได้เป็นไทจากหนี้ก้อนนี้เสียที
3. เปลี่ยน “หนี้นอกระบบ” เป็น “หนี้ในระบบ” ด้วยการขอกู้เงินจากสถาบันการเงินในระบบมาโปะหนี้นอกระบบ เพราะคิดดอกเบี้ยไม่เกิน 28% ต่อปี เท่านั้น คราวนี้เงินที่ผ่อนต่อเดือนก็จะลดลงตามไปด้วย ต้นก็ลด ดอกก็ลด หนทางปลดนี้ลอยมาให้เห็นอยู่ไกลๆ
4. ถ้าไม่ไหวจริงๆ ให้วิ่งเข้าหาหน่วยงานที่ทำหน้าที่ให้คำปรึกษาแก่ลูกหนี้อย่างเราๆ เพื่อขอคำแนะนำว่าอยากจะปลดหนี้ต้องทำอย่างไรบ้าง รับรองเห็นผล
หมดหนี้ มีออม
เมื่อหนี้ลด เงินก็ผุด
พอหนี้เริ่มลดแล้วก็จะเริ่มเห็นเงินเป็นก้อนได้มากขึ้น แต่อย่าเพิ่งได้ใจเอาไปใช้เปย์แบบแต่ก่อน ควรหาวิธีลดรายจ่ายอย่างต่อเนื่อง อะไรที่ไม่จำเป็นก็ตัดออกไปซะ และควรหาช่องทางเพิ่มรายได้ เช่น ขายของออนไลน์ หรือใช้เวลาว่างไปเช่ารถขับหาเงินยังดีกว่าอยู่เฉยๆ
เคล็ดลับจัดการเงินให้พอใช้และเหลือเก็บออม
ชีวิตดีไม่มีจน ด้วยบัญชีเงินออม 4 เป้าหมาย
เงินที่ได้มาก็ต้องเก็บหอมรอมริบไว้เป็น 4 ก้อน โดยแบ่งเป็นบัญชีเงินออม 4 เป้าหมาย ดังนี้
บัญชีที่ 1 เงินออมเพื่อใช้ยามฉุกเฉิน สําหรับเหตุการณ์ ไม่คาดคิดที่อาจเกิดขึ้นได้เสมอ เช่น เจ็บป่วย อุบัติเหตุ ควรมี 3 – 6 เท่าของ ค่าใช้จ่ายต่อเดือน
บัญชีที่ 2 เงินออมเพื่ออนาคต : สําหรับสร้าง ความมั่นคงในชีวิต เช่น เกษียณ ซื้อบ้าน ซื้อรถ
บัญชีที่ 3 เงินออมเพื่อความสุข : สําหรับใช้จ่าย ตามความต้องการ เช่น ท่องเที่ยว ซื้อของขวัญให้ตัวเอง
บัญชีที่ 4 เงินออมเพื่อลงทุน : สําหรับสร้าง ผลตอบแทนให้ชีวิตมั่งคั่ง เช่น เงินลงทุนในหุ้น และกองทุนรวม
ถ้าทำทั้งหมดได้อย่างสม่ำเสมอ แค่นี้ก็ หมดหนี้ มีออม ได้แล้ว แต่อย่าลืมว่าเป็นหนี้ก็ต้องจ่ายนะจ๊ะ อย่าเอาแต่หนีหนี้
ติดตามความรู้เพิ่มเติม
Happy Money Guide ตอน เคล็ดลับ สร้างสุขทางการเงิน
e-Learning หลักสูตร “เงินทองต้องวางแผน”
Happy Money, Happy Retirement เกษียณสุขเป็นจริงได้ www.set.or.th/happymoney