ไม่มีเวลาไหนที่กระแสรุนแรงระดับโลกได้มากเท่ากับมหันตภัยไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ หรือ Covid-19 ซึ่งในเวลานี้ได้ระบาดหนักหลายประเทศทุกทวีปทั่วโลก ส่งผลกระทบต่อสุขภาพผู้คนไปจนถึงอุตสาหกรรมและเศรษฐกิจเป็นวงกว้าง ไม่เว้นแม้แต่อุสตสาหกรรมและวงการยานยนต์ที่ได้รับผลกระทบแทบทั่วทุกมุมโลกด้วยเช่นกัน ตั้งแต่แบรนด์รถยนต์ โรงงาน ดีลเลอร์ จนถึงลูกค้า ซึ่งผลกระทบที่เกิดขึ้นที่รวบรวมมาได้ มีด้วยกันดังนี้
1. ผลกระทบด้านการผลิตและส่งออก แน่นอนว่าจากเหตุการณ์ไวรัสโควิด-19 ระบาดในประเทศจีนช่วงแรก ๆ ส่งผลต่ออุตสาหกรรมการผลิตรถยนต์และรถจักรยานยนตร์ทั้งจากแบรนด์จีนเอง จนถึงแบรนด์ต่างประเทศที่ตั้งฐานการผลิตในประเทศจีนได้รับผลกระทบถึงขั้นต้องปิดโรงงานชั่วคราว ประกอบกับการแพร่ระบาดอย่างหนักทั่วทั้งเอเชียที่ถือได้ว่าเป็นแหล่งอุตสาหกรรมยักษ์ใหญ่ของวงการยานยนต์ได้รับผลกระทบอย่างหนัก และเลี่ยงไม่ได้ ส่งผลทำให้การส่งมอบรถบางรุ่นเกิดความล่าช้า วัตถุดิบและชิ้นส่วนเกิดความขาดแคลน ไปจนถึงแผนการผลิตรถรุ่นใหม่ต้องเลื่อนออกไปชั่วขณะ
และส่งผลต่อยอดขายรถยนต์ในไตรมาสที่ 1 ในช่วงปี 2020 เช่น ช่วงครึ่งแรกเดือนกุมภาพันธ์ในประเทศจีนที่ผ่านมาซึ่งเป็นช่วงที่เกิดการระบาดหนักถึงขีดสุด ยอดขายรถใหม่ลดลงมากถึง 92% หรือลดลง 96% เมื่อเทียบเป็นรายปีที่ผ่านมา
ถึงแม้สถานการณ์ในเอเชียเริ่มควบคุมได้ แต่ไวรัสโคโรน่าได้เดินทางแพร่ระบาดต่อเนื่องในภูมิภาคตะวันตก เช่นยุโรป อเมริกา ซึ่งเป็นแหล่งแบรนด์ยานยนต์ระดับโลกหลายแบรนด์ ส่งผลกระทบต่อการพัฒนารถใหม่ ผลิต และส่งมอบ และส่งผลกระทบยอดขายต่อเนื่องในไตรมาสต่อไปของปี 2020 เรียกได้ว่าส่งผลกระทบในระยะยาวและรุนแรงกว่าที่คิด
2. ผลกระทบด้านการจัดแสดงงาน นับตั้งแต่งาน Beijing Auto Show 2020, Geneva Motor Show 2020, Bangkok International Motor Show 2020 ล่าสุดงาน New York Auto Show 2020 ก็ต้องประกาศเลื่อนการจัดงานจากวันที่ 10 – 19 เมษายน เป็นวันที่ 28 สิงหาคม – 6 กันยายน ซึ่งในหลาย ๆ งานที่กล่าวข้างต้านต่างทั้งประกาศเลื่อนงานเป็นจัดกลางปี หรือบางงานก็อาจจะไม่สามารถจัดงานได้ภายในปีนี้ ส่งผลกระทบต่อการโกยยอดขายรถยนต์ระหว่างไตรมาสที่ 1 และ 2 อย่างเลี่ยงไม่ได้ รวมไปถึงพลาดโอกาสสำคัญในการเปิดตัวรถรุ่นใหม่อีกมากมายทีเดียว
แม้ว่าทางผู้จัดงานต่างพยายามจัดหาวิธีรับมือกับการป้องกันการแพร่ระบาดไวรัสภายในงานอย่างสุดความสามารถ แต่ด้วยเป็งงานสเกลใหญ่ที่มีผู้สนใจเข้าร่วมงานหลายพันถึงหลายหมื่นคนต่อวันซึ่งจัดในพื้นที่ที่จำกัด และมีอุณหภูมิที่เหมาะสม ซึ่งมีความเสี่ยงต่อการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่าได้หลายช่องทาง และอาจจะทำให้สถานการณ์การแพร่ระบาดเลวร้ายยิ่งขึ้น เพื่อตัดวงจรความเสี่ยงการแพร่ระบาด ทั้งภาครัฐ และผู้จัดงานจึงจำเป็นต้องเลื่อนการจัดงานอย่างเลี่ยงไม่ได้
แต่ถึงแม้ว่าจะไม่มีงานแสดงรถยนต์สำคัญ ๆ ในเวลาดังกล่าว แต่ค่ายรถหลาย ๆ ค่าย ก็ได้ปรับกลยุทธ์การเปิดตัวรถผ่านช่องทางออนไลน์แทนการเปิดตัวภายในงาน ซึ่งกลุ่มรถที่จะเปิดจำหน่ายในช่วงฤดูร้อนก็ยังพอมีโอกาสที่จะได้กอบโดยรายได้ที่เสียไปในช่วงที่ไวรัสโควิด-19 ระบาดเมื่อช่วงต้นปี แต่ในกลุ่มรถคอนเซ็ปต์ก็อาจจะพลาดโอกาสที่จะจัดแสดงรถให้แฟน ๆ ได้ชมอย่างใกล้ชิดตามแผนที่วางไว้
3. ผลกระทบต่อวงการมอเตอร์สปอร์ต นอกจากงานแสดงรถยนต์ที่ได้รับผลกระทบอย่างเลี่ยงไม่ได้ วงการมอเตอร์สปอร์ตเองก็ได้รับผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อม ซึ่งมีหลายงานก็ต้องเลื่อนจัดออกไป เช่น งาน OR Thailand Grand Prix 2020 ที่ได้เลื่อนจัดงานไปเป็นวันที่ 2-4 ตุลาคมนี้ หรือบางงานก็ต้องปรับสเกลการแข่งขันลง เช่น กาตาร์ จีพี 2020 ที่ปรับเหลือการแข่งเพียงรุ่น Moto 2 และ Moto 3
โดยสาเหตุสำคัญที่ต้องมีการเลื่อนจัดงานออกไป ก็ไม่ต่างไปจากการเลื่อนจัดงานแสดงรถยนต์ที่กล่าวข้างต้น เพิ่มเติมก็คือผู้เข้าร่วมชมงานที่มากันหลากหลายเชื้อชาติมาร่วมชมงานแข่งรถ ซึ่งบางคนก็มาจากประเทศที่เป็นกลุ่มเสี่ยง เช่น จีน เกาหลีใต้ อิตาลี ยิ่งเป็นทีมที่มีนักแข่งชั้นนำเข้าร่วมแข่งขันก็จะยิ่งดึงฐานแฟนคลับในชาติเดียวกันที่เป็นกลุ่มเสี่ยงมาร่วมชมงานมากยิ่งขึ้น
โดยผลกระทบจากการเลื่อนรายการแข่งขันที่เห็นชัดที่สุดก็คือการประกาศจัดตารางการแข่งขันจะมีความกระชั้นชิดมากขึ้น รวมถึงส่งผลกระทบต่อผู้เข้าชมงานไปเป็นจำนวนมากด้วย
4. ผลกระทบด้านช่องทางจัดจำหน่าย ในช่วงเวลาที่การแพร่ระบาดไวรัสโคโรน่าที่ยังไม่สามารถควบคุมได้ ส่งผลกระทบทั้งการแพร่ระบาดและความวิตกกังวลของผู้คน ทำให้บางสถานที่ เช่น โชว์รูมจัดจำหน่ายรถต่างได้รับผลกระทบด้วย ซึ่งความเสี่ยงนั้นก็มาจากพื้นที่โดยรอบ, ลูกค้าที่ไปสัมผัสอุปกรณ์หรือตัวรถ รวมถึงความกังวลของผู้คนก็ยังไม่กล้าที่จะออกนอกสถานที่ตามลำพัง
จึงทำให้ค่ายรถส่วนใหญ่เริ่มเดินหน้ายุทธศาสตร์การจำหน่ายช่องทางออนไลน์ให้มีความเข้มข้นยิ่งขึ้น เพิ่มออพชั่นกำจัดไวรัสและฟอกอากาศ เช่น Geely ที่ยกระดับการจำหน่ายรถผ่านช่องทางออนไลน์จนสามารถทำยอดขายได้มากกว่าหมื่นคันในช่วงที่ไวรัสโคโรน่ากำลังระบาดอยู่
5. ผลกระทบต่อสื่อและกิจกรรมโดยรอบ เมื่อไม่นานมานี้ทาง GM ได้ประกาศยกเลิกจัดกิจกรรมเชิญสื่อทดลองขับ 2021 Chevrolet TrailBlazer เพื่อป้องกันทีมงาน และสื่อมวลชนไม่ให้ได้รับผลกระทบจากไวรัสโคโรน่า ถึงแม้ว่าจะต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายจากการเตรียมจัดงาน ที่พัก และอื่น ๆ ประกอบกับบริษัทด้านสื่อวงการยานยนต์รายอื่น ๆ ก็มีมาตรการการกักตัว ทำงานในบ้านหลังจากออกไปจัดกิจกรรมทดลองขับรถในพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการแพร่ระบาด รวมถึงค่ายรถหลาย ๆ รายก็ต้องประกาศยกเลิกเช่นเดียวกับที่ GM ได้จัดการเอาไว้ก่อนหน้า
ไม่ว่าจะเป็นงานสเกลใหญ่หรือเล็ก แต่ในสถานการณ์การระบาดของ Covid-19 ก็ได้ส่งผลกระทบการจัดงานอย่างเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะในโซนตะวันตกอย่างยุโรปและอเมริกาที่ได้กลายเป็นพื้นที่ระบาดแห่งใหม่ขึ้นมา หลาย ๆ ประเทศต้องออกมาตรฐานการควบคุมโรคแต่เนิ่น ๆ ลดการเดินทางทำงานโดยทำงานที่บ้านแทน
แต่ที่จะได้รับผลกระทบร่วมกันก็จะมีทั้งบริษัทออแกไนซ์, ร้านอาหาร, ที่พัก, แหล่งท่องที่ยวที่ค่ายรถได้จัดสรรสำหรับการจัดกิจกรรมทดลองขับรถหรือจัดมีตติ้งคาร์คลับ ก็ต้องเป็นอันยุติการจัดกระทันหันจนกว่าสถานการณ์จะกลับเป็นปกติ
ทั้งหมดนี้ทำให้เห็นถึงปัญหาไวรัส Covid-19 เป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบรุนแรงตั้งแต่สุขภาพถึงเศรษฐกิจระดับโลกอย่างรุนแรง แต่ในอีกด้านหนึ่ง ได้ก่อให้เกิดกลยุทธ์การรับมือรูปแบบต่าง ๆ เพื่อลดความเสี่ยงการแพร่ระบาด เช่น การยกระดับไฮไลท์การแข่งขันจากรุ่นรองกลายเป็นรุ่นหลักแทนที่, เพิ่มมาตรการการป้องกัน คัดกรองกลุ่มเสี่ยงและจัดบริการสารฆ่าเชื้อตามจุดต่าง ๆ, การใช้เทคโนโลยีออนไลน์ที่มีความเข้มข้นยิ่งขึ้น และการยกระดับเทคโนโลยีเพื่อสุขภาพที่นำไปใช้งานในรถยนต์เป็นจุดขายเพื่อกระตุ้นตลาดยานยนต์ เพื่อให้ทุกสิ่งยังคงก้าวเดินต่อไป และสามารถฝ่าฟันรอดพ้นจากหายนะครั้งนี้ได้จนกว่าสถานการณ์จะคลี่คลายลง
ซึ่งหลังจากสถานการณ์ไวรัสโคโรน่าได้ยุติการแพร่ระบาดลง หลาย ๆ ค่ายรถจะมีความเคลื่อนไหวกอบกู้สถานการณ์ที่เข้มข้นขึ้นขนาดไหนคงต้องจับตาดูกันต่อไป
