เข็มขัดนิรภัย เป็นอุปกรณ์ความปลอดภัยระดับเบสิกที่รถทุกคันต่างต้องติดตั้ง เพราะเมื่อเกิดเหตุรถชน จะช่วยรั้งผู้ขับขี่และผู้โดยสารไม่ให้ไปกระแทกชิ้นส่วนรถ เช่น พวงมาลัย แผงคอนโซล กระจกบังลมหน้า เป็นต้น ส่วนตำแหน่งเบาะหลังก็จะช่วยรั้งผู้โดยสารไม่ให้ไปชนเบาะหน้าหรือปลิวไปชนผู้โดยสาร ช่วยลดอาการบาดเจ็บได้เป็นอย่างดี แต่ทว่าตัวเข็มขัดนิรภัยจะสร้างความรำคาญและรู้สึกอึดอัดจนทำให้หลายๆ คนไม่นิยมคาดเข็มขัดกัน ซึ่งนั่นเป็นความคิดที่ผิด และมีความผิดตามกฎหมายจราจรด้วย
ตัวสายคาดสีดำ ห่วงสี่เหลียมโลหะ และที่ล็อกห่วงปุ่มแดง คือภาพจำของตัวเข็มขัดนิรภัย แต่จะมีสักกี่คนที่รู้ว่าเข็มขัดนิรภัยนั้นมีหลากหลายประเภท ซึ่งมีตั้งแต่แบบนับจำนวนจุดยึด 2 จุด, 3 จุด, 4 จุด จนถึง 6 จุด และที่น่าสนใจยิ่งกว่าก็คือ ประเภทของเข็มขัดนิรภัยที่จะมีการพูดถึงในการซื้อรถใหม่โดยเฉพาะ เช่น ELR และ ALR ซึ่งเข็มขัดนิรภัยทั้งสองแบบนี้มีความแตกต่างกันอย่างไร วันนี้มีคำตอบ
Emergency Locking Retractor หรือ ELR มีชื่อภาษาไทยว่า “เข็มขัดนิรภัยแบบรั้งตัวและดึงกลับอัตโนมัติ” ซึ่งภายในที่เก็บสายเข็มขัด จะมีชุดเฟืองที่ถูกออกแบบมาให้สามารถล็อกเฟืองได้ทันที เมื่อตัวล็อกสายเกิดการเปลี่ยนแปลงองศาจากการถูกดึงอย่างรุนแรง เช่น เกิดอุบัติเหตุ หรือกระชากสายแรงๆ สักพักก็จะค่อยๆ คลายชิ้นส่วนเฟืองและสายให้อยู่ในสภาพปกติ โดยส่วนมากจะพบได้ในเข็มขัดนิรภัยแบบล็อก 3 จุด ที่เบาะนั่งคู่หน้า, เบาะนั่งริมหน้าต่าง รวมไปถึงเบาะนั่งตรงกลางด้านหลังของรถรุ่นใหม่
ข้อดีของเข็มขัด ELR ก็คือช่วยให้ผู้ขับขี่มีอิสะในการเคลื่อนไหว เช่น การขับรถได้ดี และสามารถรองรับทำงานร่วมกับถุงลมนิรภัยด้วย แต่ข้อเสียก็คือในกรณีที่ต้องยึดเบาะเด็กจะต้องใช้ตัวล็อกสาย (Locking Clip) ด้วย เนื่องจากเข็มขัดชนิดนี้คลายตัวได้ง่ายมาก
Automatic Locking Retractor หรือ ALR จะมีกลไกที่ผู้ใช้งานสามารถดึงสายในความยาวที่ต้องการได้และจะล็อกทันที ซึ่งหากผู้ใช้ดึงสายผิดวิธีหรือกระชากก็จะล็อกโดยอัตโนมัติ ประกอบกับกลไกจะไม่ซับซ้อนเท่า ELR โดยข้อดีของเข็มขัดนิรภัยแบบ ALR ก็คือสามารถยึดเบาะเด็กได้มั่นคงมากกว่า ELR, ประหยัดพื้นที่เนื่องจากชุดเข็มขัดดังกล่าวมีขนาดที่เล็ก ประยุกต์แบบยึดเข็มขัดได้ตั้งแต่ 2 จุด – 3 จุด ซึ่งส่วนมากเข็มขัดนิรภัยลักษณะนี้จะอยู่ที่เบาะหลังมากกว่า แต่ข้อเสียก็คือสร้างความอึดอัดให้กับผู้โดยสารเป็นอย่างมากเมื่อจากเข็มขัดชนิดนี้ล็อกอยู่ทรง ทำให้เคลื่อนไหวได้ลำบาก
ดังนั้นการตัดสินใจซื้อรถใหม่ที่เหมาะสมกับไลฟ์สไตล์ของคุณ ควรสอบถามประเภทของเข็มขัดนิรภัยไว้สักนิดว่าใช้ประเภทใด เพื่อเซฟตี้ทั้งตัวคุณ ผู้โดยสาร และมอบความสบายใจทุกครั้งที่คาดเข็มขัด