คำพ่อสอน พระบรมราโชวาทในหลวงรัชกาลที่ ๙ ใจต่ำ

“ใจต่ำ” ไม่ใช่เรื่องเล็ก… เพราะคือ “จุดเริ่ม” ของปัญหาใหญ่

จิตใจที่ต่ำทรามนั้นเป็นจิตใจที่อ่อนแอ ไม่กล้าและไม่อดทนที่จะเพียรพยายามสร้างสมความดีงาม ความเจริญ ความสำเร็จ ในทางที่ถูกต้อง เป็นธรรม มีแต่คิดจะให้ได้มาโดยสะดวกง่ายดาย โดยไม่คำนึงถึงผิดชอบชั่วดี

Home / ธรรมะ / “ใจต่ำ” ไม่ใช่เรื่องเล็ก… เพราะคือ “จุดเริ่ม” ของปัญหาใหญ่

“ใจต่ำ” ไม่ใช่เรื่องเล็ก… เพราะคือ “จุดเริ่ม” ของปัญหาใหญ่

ใจต่ำ

🟡 “ใจต่ำ” ไม่ใช่เรื่องเล็ก… เพราะคือ “จุดเริ่ม” ของปัญหาใหญ่

“จิตใจที่ต่ำทรามนั้นเป็นจิตใจที่อ่อนแอ ไม่กล้าและไม่อดทนที่จะเพียรพยายามสร้างสมความดีงาม ความเจริญ ความสำเร็จ ในทางที่ถูกต้อง เป็นธรรม มีแต่คิดจะให้ได้มาโดยสะดวกง่ายดาย โดยไม่คำนึงถึงผิดชอบชั่วดี

จิตใจดังนี้ ถ้าปล่อยให้เกิดมีขึ้นจนเคยชิน อย่างน้อยที่สุด ก็ทำให้เป็นคนมักง่าย ทำงานบกพร่องเสียหายอย่างมาก ก็ทำให้เป็นคนด้านหนาไร้ความอาย หยาบคาย ละโมบ ทำอะไรที่ไหน ก็เกิดอันตรายที่นั่น ท่านจึงสอนให้สังวรระวังใจของตนให้ดี อย่าให้ความชั่วเกิดขึ้น และหากเกิดขึ้นแล้ว ก็ให้กำจัดเสียทันที”

พระบรมราโชวาทในหลวงรัชกาลที่ ๙
ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยรามคำแหง
ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร
วันจันทร์ที่ ๑๖ มีนาคม ๒๕๒๔

✨ 3 ธรรมะประยุกต์จาก “คำพ่อสอน”

เพื่อสร้าง “ใจแข็งแรง” ท่ามกลางโลกที่สั่นคลอน

✅ 1. ใจที่อ่อนแอ… คือใจที่ขาด “ความเพียร”

“คนใจต่ำ” ไม่ใช่คนชั่วในทันที

แต่คือคนที่ขาด “ความเพียร” ในการทำสิ่งดีๆ อย่างต่อเนื่อง

เพราะมัวแต่ “หาทางลัด” ในทุกเรื่อง…

  • อยากสำเร็จแบบง่ายๆ
  • อยากได้เงินแบบไม่ต้องเหนื่อย
  • อยากสบายแบบไม่ต้องรับผิดชอบ

และสุดท้ายก็หลุดจาก “เส้นทางที่ถูกต้อง”

… จนไม่สนว่าทำ “ถูก” หรือ “ผิด” เลย

📌 ศัพท์ธรรมะ : “วิริยะ”

= ความเพียร ความตั้งใจจริงที่จะทำสิ่งที่ดี ไม่ว่าจะยากแค่ไหน

“ความดี… ถ้าไม่เพียรทำ ก็ไม่ต่างจากฝันลมๆ แล้งๆ”

✅ 2. ใจที่ไม่ฝึก… คือใจที่ “มักง่าย”

ในหลวงทรงเตือนว่า…

ถ้าปล่อยให้จิตใจแบบนี้เกิดขึ้นจนเคยชิน

อย่างน้อยก็ทำให้กลายเป็นคน “มักง่าย”

อย่างมาก… ก็ “เสียคน!”

“ใจที่ไม่เคยถูกฝึกให้อดทน จะเลือกทางง่ายไว้ก่อน แม้มันจะผิด”

📌 ศัพท์ธรรมะ : “ขันติ”

= ความอดทนต่อสิ่งที่ยาก ไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรค หรือแรงกดดัน

“คนมีขันติ จะไม่หวั่นไหวไปกับความสบายชั่วคราว แต่ยอมเหนื่อยเพื่อความถูกต้องที่ยั่งยืน”

✅ 3. ใจดี… ต้องมี “ภูมิคุ้มกัน”

ในหลวงตรัสว่า…

“ท่านจึงสอนให้สังวรระวังใจของตนให้ดี อย่าให้ความชั่วเกิดขึ้น และหากเกิดขึ้นแล้ว ก็ให้กำจัดเสียทันที”

นี่คือหัวใจสำคัญของการดูแล “ใจ” ในทุกวัน

“ดูแลใจเหมือนดูแลบ้าน”

บ้านมีขโมย = ใจมีอารมณ์ชั่ววูบ

บ้านไม่มีกลอน = ใจไม่มีสติ

บ้านปล่อยรก = ใจปล่อยให้ฟุ้งซ่าน

📌 ศัพท์ธรรมะ : “สติ”

= การ “รู้ตัว” ทัน ว่าตัวเองกำลังคิดอะไร พูดอะไร และทำอะไร

“มีสติ = มีไฟฉายส่องใจ”

รู้ทันก่อนหลง… หยุดทันก่อนพลาด!

💡 วิธีฝึกใจในชีวิตประจำวัน (ง่ายๆ แต่ได้ผล)

💎 ฝึกสังวรใจ

  • ก่อนพูด ก่อนทำ ให้หยุดคิดสั้นๆ ว่า “ดีจริงไหม?”
  • สังเกตว่า… สิ่งที่กำลังจะทำ เบียดเบียนตัวเองหรือคนอื่นหรือเปล่า?

💎 ฝึกไม่ประมาท

  • ตั้งเตือนใจตัวเองทุกเช้า เช่น “วันนี้ฉันจะไม่พูดให้ร้ายใคร”
  • จดสิ่งที่ดี/ไม่ดีในแต่ละวัน เพื่อเรียนรู้จากตัวเอง

💎 ฝึกกำจัดความคิดต่ำ

  • เวลาคิดลบ คิดอยากโกง คิดอยากสบายผิดๆ

= ให้ “รู้ตัว” แล้วเปลี่ยนทันที

  • ใช้ “ลมหายใจ” เป็นเครื่องมือ

เช่น หายใจเข้าลึกๆ หายใจออกยาวๆ 1 ครั้ง

เพื่อเรียก “สติ” ให้กลับมาอยู่กับ “ปัจจุบัน”

  • พูดกับตัวเองว่า “ฉันเลือกทางที่ถูก แม้จะเหนื่อยกว่า แต่ยั่งยืนกว่า”

⭐️ สรุปจาก “คำพ่อสอน”

“อย่าใจอ่อนต่อสิ่งผิด… อย่าใจแข็งกับความดี”

ความดีต้องใช้ “ความเพียร” ไม่ใช่แค่ความฝัน

ใจต้องมี “ขันติ” ไม่ใช่แค่อารมณ์

และต้องมี “สติ” เป็นเกราะป้องกันใจ

“ใจต่ำ… ไม่ใช่เพราะชาติกำเนิด แต่เพราะไม่เคยฝึกให้สูง”

“ใจที่ต่ำ ไม่ได้แปลว่าเลว… แต่มันอ่อนแอ เพราะไม่เคยฝึก”

📣 ข้อคิดส่งท้าย

ใจเรานั้น “ยิ่งฝึก ก็ยิ่งสูง”

“ความเจริญ” ที่แท้จริง เริ่มจาก “ใจที่ไม่มักง่าย”

“อย่าเอาสบายชั่วคราว ไปแลกกับความลำบากตลอดชีวิต”

น้อมนำพระบรมราโชวาทในหลวงรัชกาลที่ ๙ มาประยุกต์ใช้ในชีวิต 🙏

เพื่อเป็นเครื่องพัฒนา “ใจ”

… ให้ชีวิต “เจริญ” ทั้งทางโลก และทางธรรม

ธรรมะนำชีวิต กำลังใจจากพ่อ

📌 ถ้าโพสต์นี้สร้างแรงบันดาลใจให้คุณ…

แชร์เพื่อส่งต่อแนวคิดดีๆ ให้กับคนที่คุณรักนะครับ

เพราะ “ใจที่แข็งแรง” คือรากฐานของความสำเร็จที่แท้จริง 🙂

๙ตามคำพ่อสอน EP012
ประมวลหลักธรรมจากพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัส เพื่อชีวิตที่มีความสุขและความเจริญรุ่งเรือง

ณัฐพันธ์ ปิ่นทวีเกียรติ (นัท)
นักเขียนธรรมะล้านเล่ม

เนื้อหาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

ใจดี = ชีวิตดี
ชีวิตมีขึ้นมีลง เตรียมใจให้พร้อมรับมือ
ใจที่ “เข้มแข็ง” ทำ “ความดี” ได้ง่าย

วอลเปเปอร์พระแม่ลักษมี