ประเด็นสำคัญ
- รายงานการพบเชื้อกลายพันธุ์สายพันธุ์ C.1.2 ในแอฟริกาใต้ และอีกบางประเทศ
- สิ่งที่น่ากังวล คือครึ่งหนึ่งของการกลายพันธุ์ เกิดขึ้นในตำแหน่งของสายพันธุ์ที่น่ากังวล หรือสายพันธุ์ที่น่าจับตามอง อื่น ๆ เช่น สายพันธุ์อัลฟ่า, แกมม่า, อีตา โลต้า อาจทำให้เกิดการแพร่ระบาดเพิ่มขึ้น หรือหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกัน
- สิ่งที่ยังไม่น่ากังวล คือ ในขณะนี้ยังพบการระบาดไม่มากนัก ส่วนใหญ่ยังอยู่ในแอฟริกาใต้
- สิ่งที่ต้องติดตาม คือ การกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นจะส่งผลต่อการแพร่ระบาด หรือวัคซีนหรือไม่
นักวิจัยในประเทศแอฟริกาใต้ ได้แสดงความกังวลต่อการแพร่กระจายเชื้อโควิด-19 สายพันธุ์ที่มีการแพร่ระบาดอยู่ในขณะนี้ โดยเฉพาะในสายพันธุ์ C.1.2 มีรายงานการค้นพบครั้งแรกเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ซึ่งที่ผ่านมามีการรายงานพบในหลายพื้นที่ของแอฟริกาใต้ และมีรายงานพบมากขึ้นเรื่อยๆ ในหลายประเทศทั่วโลก
ที่มาของสายพันธุ์
สำหรับสายพันธุ์ C.1.2นั้น เป็นสายพันธุ์ที่มีรายงานการค้นพบครั้งแรกในประเทศแอฟริกาใต้ ในจังหวัด Mpumalanga และ Gauteng เมื่อเดือน พ.ค. 2564 ที่ผ่านมา
ต้นกำเนิดของสายพันธุ์นี้ คือสายพันธุ์ C.1 ที่มีการค้นพบในแอรฟริกาใต้ ตั้งแต่ช่วงกลางปี 2563 ที่ผ่านมา ช่วงของการระบาดในระลอกแรกของแอฟริกาใต้นั่นเอง โดยรายงานการพบสายพันธุ์ C.1 ครั้งล่าสุดคือในช่วง ม.ค. 2564 ที่ผ่านมา และค่อยๆ แพร่ระบาดไปในหลายประเทศ
ก่อนที่ะมีรายงานการพบสายพันธุ์ C.1.1 ในประเทศโมซัมบิก และต่อมามีรายงานพบสายพันธุ์ C.1.2 ในเดือน ก.ค. 2564 โดย C.1.2 ที่พบมีการกลายพันธุ์เปลี่ยนแปลงไปมากกว่า สายพันธุ์ C.1 และสายพันธุ์ดั้งเดิมที่พบในเมืองอู่ฮั่น จำนวน 44 -59 ครั้ง ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสายพันธุ์ C.1.2 นั้นมากกว่า สายพันธุ์ใดๆ ที่องค์การอนามัยโลกให้ความสนใจ
การแพร่กระจาย
ในขณะนี้ พบการกระจายตัวของสายพันธุ์ C.1.2 ในประเทศ แอฟริกาใต้ , อังกฤษ, โปรตุเกส, สวิตเซอร์แลนด์, จีน, คองโก และ มอริเชียส ซึ่งส่วนใหญ่ในขณะนี้พบในแอฟริกาใต้เป็นหลัก คือกว่า 80% ของเคสผู้ป่วยที่มีรายงานติดเชื้อในสายพันธุ์นี้
ทำไมหลายฝ่ายถึงกังวล-จับตามอง
สิ่งที่น่ากังวลในสายพันธุ์ C.1.2 นี้เนื่องจากการกลายพันธ์ุที่เกิดขึ้นได้เร็วกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ ที่พบในกลุ่มสายพันธุ์ที่น่ากังวล ( Varient of Concern, VoC ) หรือ สายพันธุ์ที่ต้องจับตามอง (Varient of Interest, VoI) ก่อนหน้านี้
นอกจากนี้ตำแหน่งของการกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นในหลายตำแหน่ง (R190S, D215G, E484K, N501Y, H655Y and T859N) และหายไปในบางตำแหน่ง (Y144del, L242-A243del) ในสไปค์โปรตีนของเชื้อไวรัส
หรือหากสรุปให้เข้าใจได้ง่ายคือ สายพันธุ์ C.1.2 มีการกลายพันธุ์ในตำแหน่งที่คล้ายคลึงกับสายพันธุ์ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มที่น่ากังวล/เฝ้าจับตามอง อย่าง สายพันธุ์เบต้า แกมม่า เดลต้า กว่า 50% ของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และในขณะเดียวกัน ตัว C.1.2 เอง ก็มีการกลายพันธุ์เพิ่มเติมของตัวเองเข้าไปอีก
ซึ่งจากการกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้น ทำให้มีความกังวลกันว่า มันจะสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้เนื่องจากในตำแหน่งที่มีการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวข้องกับการหลบหนีภูมิคุ้มกัน แต่ยังคงต้องเฝ้าระวังติดตามอย่างต่อเนื่องว่า การกลายพันธุ์ของสายพันธุ์นี้ จะส่งผลกระทบต่อการระบาด หรือวัคซีนที่มีใช้กันอยู่ในขณะนี้หรือไม่
โดยในขณะนี้องค์การอนามัยโลกได้เฝ้าติดตามข้อมูลของสายพันธุ์นี้อยู่อย่างต่อเนื่อง แต่ในชณะนี้ ยังคงมีการระบาดของสายพันธุ์ C.1.2 ไม่มากนัก เมื่อเทียบกับสายพันอื่นอย่าง อัลฟ่า หรือ เดลต้า
…
– – –
Editor Note :
สายพันธุ์เบตา ที่พบในแอฟริกาเดิม , แกมมา ที่พบครั้งแรกในบราซิล มีการกลายพันธุ์ในตำแหน่ง E484K, N501Y เช่นกัน ผลคือทั้งสองตัว ถูกจัดให้เป็น สายพันธุ์ที่น่ากังวล ( Varient of Concern, VoC ) ซึ่งมีการพบความเปลี่ยนแปลงในตำแหน่งดังกล่าวนี้ในสายพันธุ์ C.1.2 นี้ด้วย
นอกจากนี้ยังมีตำแหน่งที่เปลี่ยนแปลงผสมในตำแหน่งอื่นที่คล้ายคลึงกับสายพันธุ์อื่น คือ
– สายพันธุ์เบต้า ในตำแหน่ง D215G , 242del, 243del
สายพันธุ์แกมม่า ในตำแหน่ง R190S, H655Y
– สายพันธุ์อีตา ในตำแหน่ง 144del
– สายพันธุ์โลต้า ในตำแหน่ง T859N
– – –
ข้อมูล
- https://www.nicd.ac.za/detection-and-frequency-of-the-c-1-2-mutated-sars-cov-2-lineage-in-south-africa/
- https://www.sanews.gov.za/south-africa/south-africa-detects-c12-variant-interest
- https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.08.20.21262342v1.full
