ดาราศาสตร์ ดาวอังคาร เกร็ดความรู้

เจอหลักฐานบ่งชี้ว่า อาจมี “ทะเลสาบ” ฝังอยู่ใต้พื้นผิว “ดาวอังคาร”

ข้อมูลจากยานมาร์สเอกซ์เพรสเจอหลักฐานที่บ่งชี้ว่าอาจมี ทะเลสาบขนาดใหญ่ฝังอยู่ใต้พื้นผิว ดาวอังคาร

Home / NEWS / เจอหลักฐานบ่งชี้ว่า อาจมี “ทะเลสาบ” ฝังอยู่ใต้พื้นผิว “ดาวอังคาร”

ข้อมูลจากยานมาร์สเอกซ์เพรสเจอหลักฐานที่บ่งชี้ว่าอาจมี ทะเลสาบขนาดใหญ่ ฝังอยู่ใต้พื้นผิว ดาวอังคาร

เดิมที รวมรวบข้อมูลได้เพียง 29 ชุด ซึ่งไม่เพียงพอให้มั่นใจว่ามีทะเลสาบใต้ผิวดาวอังคาร

ภาพ : www.nature.com

โดยการเจอหลักฐานที่บ่งชี้ว่า อาจมีทะเลสาบขนาดใหญ่ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารนั้น เริ่มจากงานวิจัยที่นำทีมโดย Sebastian Emanuel Lauro นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งกรุงโรม ตีพิมพ์ทางวารสาร Nature Astronomy[1] ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากยานมาร์สเอกซ์เพรส (Mars Express) ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) ยืนยันค้นพบของเหลวใต้พื้นผิวดาวอังคาร ที่ระดับความลึกประมาณ 1 กิโลเมตร กระจายเป็นพื้นที่กว่า 75,000 ตารางกิโลเมตร ซึ่งเมื่อประมาณ 2 ปีที่แล้วองค์การอวกาศยุโรปแถลงว่า ค้นพบหลักฐานที่อาจบ่งชี้ถึงทะเลสาบน้ำเกลือที่ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคาร แต่ถึงอย่างไรยานมาร์สเอกซ์เพรสก็สามารถรวมรวบข้อมูลได้เพียง 29 ชุดเท่านั้น ซึ่งยังไม่เพียงพอให้นักดาราศาสตร์มั่นใจว่ามีทะเลสาบกระจายตัวอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารจริงหรือไม่

ภาพแสดงน้ำแข็งขั้วใต้ของดาวอังคาร (สีขาว) และบริเวณ Planum Australe ที่ยาน Mars Express กำลังศึกษา โดยสีน้ำเงินเข้มในภาพคือบริเวณที่คาดว่ามีทะเลสาบอยู่ใต้พื้นผิวดาว
ที่มา : old.narit.or.th

ศึกษาซ้ำ โคจรรอบดาวอังคารบริเวณเดิม โดยใช้ยานมาร์สเอกซ์เพรสลำเดิม

นักวิจัยจึงตัดสินใจใช้ยานมาร์สเอกซ์เพรสลำเดิมที่กำลังโคจรรอบดาวอังคาร ศึกษาบริเวณดังกล่าวซ้ำอีกครั้ง รวมเป็นข้อมูลทั้งสิ้น 134 ชุด ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือของผลการวิจัยเมื่อ 2 ปีที่แล้ว ว่าอาจมีทะเลสาบอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารจริง มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 30 กิโลเมตร และยังค้นพบทะเลสาบขนาดเล็กอีก 3 แห่ง กระจายตัวอยู่บริเวณใกล้เคียงกัน รวมเป็นพื้นที่กว่า 75,000 ตารางกิโลเมตร (1 ใน 7 ของขนาดประเทศประเทศไทย)

ใช้อุปกรณ์ “MARSIS” ทำงานคล้ายกับเรดาร์ คือ การส่งคลื่นวิทยุไปยังตำแหน่งเป้าหมาย

การศึกษาในครั้งนี้อาศัยอุปกรณ์ชื่อว่า “MARSIS” ทำงานคล้ายกับเรดาร์ คือ การส่งคลื่นวิทยุไปยังตำแหน่งเป้าหมาย และเมื่อคลื่นดังกล่าวสะท้อนกลับมาจะสามารถระบุสภาพของสสารบริเวณนั้นได้ ซึ่งเป็นหลักการเดียวกับการค้นหาธารน้ำแข็งใต้ผิวโลก หมายความว่า เรายังไม่ได้เจอน้ำที่เป็นของเหลวจริง ๆ แต่เจอหลักฐานที่บ่งชี้ว่า อาจมีทะเลสาบขนาดใหญ่ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาว

ซึ่งในตอนนี้ยังคงมีการถกเถียงกันในผลการวิจัยดังกล่าว เนื่องจากดาวอังคารเป็นดาวเคราะห์ที่ตายแล้ว ดังนั้น แก่นกลางที่เป็นแหล่งผลิตความร้อนใต้พื้นผิวดาวได้เย็นตัวลงไปนาน จึงอาจจะไม่น่ามีความร้อนเพียงพอให้น้ำคงสภาพเป็นของเหลวได้นั่นเอง

ขอบคุณที่มา
-ธนกร อังค์วัฒนะ – เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.
https://www.nature.com/articles/s41550-020-1200-6
http://old.narit.or.th/…/astrono…/3656-liquid-water-mars
https://www.nature.com/articles/d41586-020-02751-1
NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ