หากพูดถึงสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา หลายคนอาจจะสงสัยว่าคือที่ไหน แต่หากพูดคำว่า”หลังคาแดง”แล้ว หลายคนก็อาจจะถึงบางอ้อทันที
ซึ่งที่นี่คือที่เดียวกัน และเป็นสถาบันที่รักษาผู้ป่วยจิตเวชแห่งแรกในประเทศไทย โดยในปัจจุบัน สถาบันได้ริเริ่มโครงการจ้างงานผู้ป่วยจิตเวชขึ้น เพื่อสร้างโอกาสให้ผู้ป่วยจิตเวชมีงานทำ มีรายได้ พึ่งพาตนเอง ลดภาระของครอบครัว กลับคืนสู่สังคมได้อย่างมีคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา หรือที่หลายคนรู้จักกันดีในชื่อ “หลังคาแดง” เป็นโรงพยาบาลจิตเวชแห่งแรกในประเทศไทย ก่อตั้งมานานถึง 130 ปี โดยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
ด้วยเนื้อที่กว่า 44 ไร่ ทำให้สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา ได้รับการจัดสรรสภาพแวดล้อมให้มีความร่มรื่น สร้างทั้งความสบายตาและความสบายใจแก่ผู้มาเยือนได้ไม่น้อย โดยปัจจุบันให้บริการบำบัดรักษาผู้ป่วยจิตเวช ประสาทวิทยา ประสาทศัลยศาสตร์ ประสาทจิตเวชศาสตร์ และเป็นสถาบันที่ให้การศึกษาและฝึกอบรมทางด้านจิตเวชศาสตร์ด้วย
จากการให้บริการบำบัดรักษาผู้ป่วยจิตเวชมาอย่างยาวนาน จึงได้พบว่าปัญหาที่เกิดขึ้นหลังจากผู้ป่วยเข้ารับบริการจนอาการดีขึ้นแล้ว คือการขาดโอกาสในการทำงาน เนื่องจากสถานประกอบการไม่มั่นใจในประสิทธิภาพการทำงานและการใช้ชีวิตร่วมกับสังคมของผู้ป่วย ทำให้เมื่อปี 2560 สถาบันจิตเวชศาสตร์ริเริ่มที่จะทำโครงการจ้างงานผู้ป่วยจิตเวช โดยเริ่มทดลองในผู้ป่วย 4 คน และประสานกับสถานประกอบการเอกชนที่รับผู้ป่วยเข้าทำงาน จนปัจจุบันสามารถผลักดันผู้ป่วยเข้าทำงานในสถานประกอบการเป็นการถาวรได้แล้ว 1 คน
ในระยะ 1 เดือนแรก ผู้ป่วยที่เข้าร่วมโครงการจะต้องเข้าฝึกในกิจกรรมโรงพยาบาลกลางวัน ซึ่งจะดูแลในเรื่องระบบความคิด พฤติกรรมทางจิตใจ และการดูแลตัวเองของผู้ป่วย ก่อนที่จะเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูทักษะพื้นฐานในการดำเนินชีวิต ทักษะในการอยู่ร่วมกับสังคม ทักษะพื้นฐานในการทำงานเบื้องต้น ระยะเวลา 3 เดือน และฝึกทักษะทางอาชีพที่ถนัดและสนใจ ทดลองทำงานจริงภายในสถาบันโดยมีพี่เลี้ยง อีก 3 เดือน หลังจากนั้นเจ้าหน้าที่จะทำการประเมินและส่งตัวไปฝึกกับสถานประกอบการจริง เมื่อประเมินผ่านเกณฑ์ สถานประกอบการก็จะรับผู้ป่วยเข้าทำงาน
ด้านญาติของผู้ป่วยจิตเวช 1 ใน 4 ที่ได้รับโอกาสเข้าร่วมโครงการและได้ทำงานจริง บอกว่ารู้สึกดีใจมากที่เห็นหลานพึ่งพาตัวเองได้ มีงานทำมีเงินใช้ หลังจากรักษาตัวกับที่สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยามานานถึง 20 ปีด้วยอาการหูแว่ว ประสาทหลอน
โครงการจ้างงานผู้ป่วยจิตเวช ของสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา ไม่เพียงแต่จะทำให้สังคมยอมรับผู้ป่วยจิตเวชมากขึ้น ครอบครัวมีความสุขขึ้น แต่ที่สำคัญยังทำให้ผู้ป่วยยอมรับตัวเองและกลับคืนสู่สังคมได้อย่างมีคุณค่าอีกครั้ง
กีรติ ศรีน้อย ถ่ายภาพ
ลลิตวดี ตั้งสิริตระกูล MONO 29 รายงาน
