แม้การปฏิบัติจะแยกออกเป็น 2 วิธี แต่ทั้งสองวิธีนั้นก็ไม่สามารถแยกออกจากกันได้อย่างเบ็ดเสร็จ เรียกว่าสมถะเจือวิปัสสนา หากจะเปรียบเทียบก็เหมือนคนเดินทางเส้นเดียวกัน แต่มุมมองในขณะเดินทางต่างกัน และปลายทางก็ไปสู้เป้าหมายเดียวกัน คือความสงบแห่งจิต
นอกจากนี้ การกำหนดลมหายใจก็เป็นสิ่งที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง อาจจะเรียกว่าสำคัญกว่าตำแหน่งอื่นๆ เพราะลมหายใจเป็นตำแหน่งหลัก ต้องทำความเข้าใจว่าลมหายใจเป็นหลักของจิต ไม่ว่าจิตจะเคลื่อนไปเพ่งอยู่ที่ตำแหน่ง เวทนา จิตหรือธรรม สุดท้ายต้องกลับมาประจำที่ลมหายใจเข้า-ออกเหมือนเดิม
หากเปรียบลมหายใจก็เหมือนบ้านของจิต คนเราไม่ว่าจะไปที่ไหน สุดท้ายก็ต้องกลับบ้าน เวลาทำสมาธิก็เหมือนกัน ไม่ว่าจิตจะไปที่ไหนคิดเรื่องอะไรก็ปล่อยให้คิดบ้าง แต่เมื่อหยุดคิด ได้สติว่าขณะนี้เรากำลังทำสมาธิ ต้องกลับไปที่ลมหายใจเข้า-ออก การทำสมาธิเหมือนคนพยายามต่อสู้กับจิต จิตออกไปก็ต้องดึงกลับมา ไม่จักเหน็ดเหนื่อย ในการดึงจิตกลับมาไว้ที่ลมหายใจเข้า-ออก ก็ต้องนำจิตกลับบ้านให้ได้
อย่าลืมว่าธรรมชาติของจิต คือดิ้นรน กวัดแกว่ง ห้ามได้ยาก รักษาได้ยาก ไม่ต่างจากจับลิงเข้ากรง จึงต้องพยายามห้าม พยายามรักษา พยายามประคับประคองให้จิตอยู่กับลมหายใจให้นิ่งที่สุดค่ะ
ติดตามอ่านเนื้อหาเพิ่มเติมในหนังสือ สมาธิเบื้องต้น สำหรับชาวบ้าน จาก Mbookstore